Các nhà nghiên cứu Trung Quốc đã phát hiện ra một “mật mã” địa chất ẩn sâu trong mỏ đất hiếm lớn nhất thế giới, tọa lạc tại khu tự trị Nội Mông Cổ, Trung Quốc. Mỏ đất hiếm Bạch Vân Ngao Bác này chiếm đến 90% trữ lượng đất hiếm của Trung Quốc và gần 40% trữ lượng toàn cầu. Phát hiện này không chỉ khiến giới khoa học ngạc nhiên mà còn có thể thay đổi cách thế giới tiếp cận tài nguyên chiến lược này trong thế kỷ 21.
Đất hiếm được xem là “vàng công nghiệp” và “vàng chiến lược” của thời đại mới, đóng vai trò quan trọng trong sản xuất pin xe điện, tuabin gió, chip bán dẫn và hệ thống vũ khí tối tân. Việc Trung Quốc đầu tư mạnh vào hệ sinh thái khai thác, tinh luyện và ứng dụng đất hiếm đã giúp nước này trở thành quốc gia dẫn đầu trong lĩnh vực này.
Câu chuyện về mỏ đất hiếm Bạch Vân Ngao Bác bắt đầu từ năm 1927, khi một giảng viên trẻ tuổi của Đại học Bắc Kinh là Đinh Đạo Hành đã phát hiện ra một dãy núi đá màu đen ánh kim trên thảo nguyên rộng lớn. Giáo sư Hà Tác Lâm, chuyên gia thạch học của Bắc Đại, đã xác định các mẫu đá tại đây chứa hàm lượng đất hiếm cực cao. Kể từ đó, Trung Quốc đã không ngừng khai thác và phát triển mỏ đất hiếm này.
Một nghiên cứu mới công bố trên tạp chí Science Advances đã phát hiện ra rằng phần lớn tài nguyên đất hiếm ở Bạch Vân Ngao Bác không hình thành cách đây 1,3 tỷ năm như giả định lâu nay, mà đến từ một đợt hoạt động magma cách đây chỉ 430 triệu năm. Phát hiện này mở ra hướng thăm dò mới cho ngành công nghiệp đất hiếm toàn cầu và có thể giúp các quốc gia khác tìm kiếm các mỏ đất hiếm quy mô lớn.
Tuy nhiên, rào cản lớn nhất vẫn là công nghệ tách chiết vốn là bí quyết mà chỉ Trung Quốc làm chủ trên quy mô công nghiệp. Việc Bắc Kinh nắm quyền kiểm soát phần lớn đất hiếm thế giới khiến nhiều nước phát triển phải tái cơ cấu chuỗi cung ứng, tìm nguồn thay thế và đầu tư khai thác trong nước. Đất hiếm không còn là vấn đề kỹ thuật mà là lợi ích chiến lược sống còn trong bối cảnh xung đột thương mại, cạnh tranh công nghệ và cuộc đua năng lượng xanh đang leo thang.
Trong bối cảnh đó, việc tìm hiểu và khai thác đất hiếm một cách bền vững và hiệu quả đang trở thành thách thức lớn đối với các quốc gia trên thế giới. Việc Trung Quốc công bố phát hiện mới này cũng mở ra cơ hội hợp tác và cạnh tranh mới trong lĩnh vực đất hiếm, một tài nguyên chiến lược quan trọng cho tương lai.
Hiện tại, thế giới đang chờ đợi những bước phát triển tiếp theo trong lĩnh vực đất hiếm, một ngành công nghiệp đang ngày càng đóng vai trò quan trọng trong cuộc cách mạng công nghệ và năng lượng xanh. Việc nắm bắt được “mật mã” địa chất ẩn sau mỏ đất hiếm lớn nhất thế giới sẽ giúp Trung Quốc và các quốc gia khác trên thế giới có thể khai thác và sử dụng tài nguyên này một cách hiệu quả hơn.
