Quốc hội Cuba đã chính thức thông qua dự luật sửa đổi Hiến pháp, loại bỏ quy định giới hạn tuổi 60 đối với ứng viên Chủ tịch nước trong nhiệm kỳ đầu tiên. Quyết định này có ý nghĩa quan trọng đối với tương lai chính trị của đất nước, đặc biệt khi Chủ tịch nước đương nhiệm Miguel Díaz-Canel, 65 tuổi, hoàn toàn có cơ hội tiếp tục tranh cử vào năm 2028 nếu ông muốn.

Dự luật sửa đổi Hiến pháp được thông qua với 440/470 phiếu tán thành trong phiên họp toàn thể ngày 18-7 của Quốc hội Cuba. Đây được xem là thay đổi Hiến pháp quan trọng nhất kể từ khi bản Hiến pháp mới của Cuba được thông qua vào năm 2019. Chủ tịch Quốc hội Esteban Lazo đã nhấn mạnh rằng sửa đổi này tạo điều kiện cho những cá nhân xuất sắc, dù đã trên 60 tuổi nhưng vẫn minh mẫn, có kinh nghiệm lãnh đạo và trung thành với lý tưởng cách mạng, có thể tiếp tục đảm nhận trọng trách quốc gia.

Sửa đổi Hiến pháp này là kết quả của sáng kiến từ nguyên Chủ tịch nước Raul Castro, người đã đề xuất quy định giới hạn tuổi tối đa 60 cho nhiệm kỳ Chủ tịch nước đầu tiên vào năm 2019. Mục đích khi đó là để tạo điều kiện cho thế hệ lãnh đạo trẻ kế thừa. Tuy nhiên, trong bối cảnh kinh tế hiện nay, việc duy trì các nhà lãnh đạo dày dạn kinh nghiệm được coi là cần thiết để Cuba vượt qua giai đoạn khó khăn.

Đất nước đang phải đối mặt với cuộc khủng hoảng kinh tế tồi tệ nhất trong 30 năm qua, với GDP giảm 11% trong 5 năm gần đây, lạm phát lên tới 77% vào năm 2023, cùng tình trạng thiếu hụt nghiêm trọng lương thực và nhiên liệu. Hơn nữa, Cuba đang phải đối mặt với làn sóng di cư ồ ạt, với hơn 500.000 người rời bỏ đảo quốc Caribe này từ năm 2022.

Thay đổi Hiến pháp lần này cũng phản ánh thực tế già hóa dân số nhanh tại Cuba, với 26,6% dân số trên 60 tuổi. Điều này đặt ra những thách thức mới về mặt xã hội và kinh tế cho đất nước trong thời gian tới.

Thông qua sửa đổi Hiến pháp, Quốc hội Cuba đã thể hiện sự linh hoạt và thích ứng với tình hình mới, đồng thời mở ra cơ hội cho các nhà lãnh đạo có kinh nghiệm tiếp tục cống hiến cho đất nước. Chủ tịch nước Miguel Díaz-Canel có thể tiếp tục là một trong những nhân vật quan trọng trong việc định hướng tương lai của Cuba trong những năm tới.

Giới hạn tuổi đối với chức danh Chủ tịch nước không còn là rào cản đối với những cá nhân có đủ năng lực và nguyện vọng phục vụ đất nước. Cuba hiện đang kỳ vọng vào sự ổn định và phát triển trong tương lai, với những quyết định sáng suốt như thế này.

Giá gạo tại Nhật Bản trong tháng 6 đã tăng vọt lên mức kỷ lục 99,2% so với cùng kỳ năm ngoái, tạo ra thách thức lớn cho Thủ tướng Shigeru Ishiba trước thềm cuộc bầu cử Thượng viện diễn ra vào cuối tuần này. Thông tin này được Bộ Nội vụ Nhật Bản công bố vào ngày 18-7, cho thấy giá gạo nội địa đã tăng mạnh trong những tháng gần đây.

Số liệu chính thức cho thấy giá gạo đã tăng 101% trong tháng 5, 98,4% trong tháng 4 và hơn 92,5% trong tháng 3. Mặc dù lạm phát lõi đã giảm xuống 3,3% trong tháng 6, thấp hơn mức 3,7% của tháng 5 và dưới dự báo thị trường là 3,4%, tình hình giá gạo vẫn đang gây ra làn sóng bất mãn trong dân chúng.

Các chuyên gia kinh tế cho rằng đợt tăng giá gạo hiện nay bắt nguồn từ đợt nắng nóng khắc nghiệt và khô hạn cách đây hai năm, cùng với việc một số thương nhân đã đầu cơ tích trữ gạo để trục lợi. Chính phủ Nhật Bản đã buộc phải tung kho dự trữ khẩn cấp từ tháng 2, một động thái hiếm khi xảy ra và chỉ được áp dụng trong những tình huống thảm họa lớn.

Khủng hoảng giá gạo này đã làm lộ rõ điểm yếu trong chính sách nông nghiệp Nhật Bản, với các chính sách bảo hộ lâu nay nhằm bảo vệ nông dân, như hạn chế nhập khẩu gạo ngoại, khiến việc giải quyết cuộc khủng hoảng giá gạo hiện tại gặp nhiều khó khăn.

Người dân thành thị, đặc biệt là các gia đình trẻ, đang cảm nhận rõ sức ép tài chính do giá tiêu dùng tăng cao. Tại nhiều siêu thị ở Tokyo và Osaka, các kệ hàng gạo thường xuyên trống trơn, nhiều cửa hàng phải treo biển khuyên người tiêu dùng chuyển sang dùng mì gói, bánh mì hoặc các loại thức ăn tinh bột giá rẻ khác.

Áp lực chính trị trong nước cũng đang tăng lên, với tỷ lệ ủng hộ chính phủ ông Ishiba giảm xuống mức thấp nhất kể từ khi ông nhậm chức vào tháng 10 năm ngoái. Giới quan sát nhận định làn sóng bất mãn trong dân chúng, cùng với loạt bê bối trong đảng cầm quyền, đã khiến liên minh của ông Ishiba mất thế đa số tại Hạ viện trong cuộc bầu cử tháng 10. Nếu tình hình tiếp tục diễn ra, ông Ishiba có thể sẽ phải từ chức.

Nhật Bản cũng đang đối mặt với thách thức trong việc đạt được thỏa thuận thương mại với Mỹ trước thời hạn 1-8, khi mức thuế 25% của Mỹ áp lên hàng hóa Nhật bắt đầu có hiệu lực. Đây sẽ là một thách thức lớn khác đối với chính phủ Nhật Bản trong việc duy trì ổn định kinh tế và chính trị trong nước.