Thẩm Đan, một phụ nữ sinh năm 1987 tại Nam Bình, Phúc Kiến, đã trở thành biểu tượng của sự kiên cường và đổi mới trong lĩnh vực phát triển nông thôn tại Trung Quốc. Cuộc đời của cô đã trải qua nhiều biến động, từ việc kinh doanh thất bại và trở thành ‘bà mẹ đơn thân’ vào năm 2018, đến việc phải chăm sóc con gái và chu cấp cho gia đình. Tuy nhiên, thay vì buông xuôi, Thẩm Đan đã chọn cách đối mặt với khó khăn và tạo ra cơ hội mới cho mình.

Cô đã bắt đầu bằng việc chia sẻ cuộc sống thường nhật của mình trên mạng xã hội Douyin (TikTok), nơi cô đã thu hút được lượng lớn fan. Từ việc chia sẻ cảm xúc ban đầu, Thẩm Đan đã chuyển hướng sang giới thiệu đặc sản quê hương, giúp người nông dân địa phương bán được nông sản và cải thiện thu nhập. Với bản năng kinh doanh nhạy bén, Thẩm Đan đã nhận thấy tiềm năng khổng lồ của thương mại điện tử và các nền tảng video ngắn.

Cô đã bắt đầu kể những câu chuyện về nông sản, về cuộc sống của người dân Nam Bình bằng giọng văn giản dị, gần gũi và đầy cảm xúc. Sức hút từ sự chân thật này nhanh chóng lan tỏa, giúp đội ngũ của Thẩm Đan bán được hơn 150 triệu nhân dân tệ giá trị nông sản địa phương chỉ trong vòng một năm. Đến năm 2021, nền tảng của Thẩm Đan đã thu hút hơn 3 triệu người theo dõi, và con số này tiếp tục tăng lên gần 30 triệu người theo dõi trên các nền tảng vào tháng 3/2023.

Thương hiệu nông sản cá nhân của cô đạt tổng doanh thu hơn 70 triệu nhân dân tệ vào năm 2022. Tính tổng doanh số bán nông sản hàng năm từ các sản vật địa phương của Thẩm Đan khoảng 200 triệu nhân dân tệ. Thẩm Đan không chỉ là người bán hàng, cô còn là cầu nối trực tiếp giữa người nông dân và người tiêu dùng, đảm bảo sản phẩm được bán với giá trị xứng đáng, mang lại thu nhập ổn định cho bà con, giúp nuôi sống cả làng.

Bên cạnh việc kinh doanh, Thẩm Đan còn đặc biệt chú trọng đến việc nâng cao năng lực cho thế hệ trẻ, trong đó có rất nhiều phụ nữ. Cô là đồng sáng lập Học viện cho phụ nữ với Liên đoàn phụ nữ Nam Bình, và tích cực cố vấn và đào tạo thanh niên về kỹ năng thương mại điện tử, tiếp thị số. Thẩm Đan cũng là người quảng bá văn hóa nông thôn đầy tâm huyết. Cô tin rằng ‘nông thôn là quê hương của chúng ta’, nơi chứa đựng những giá trị truyền thống và nét đẹp bình dị cần được bảo tồn và phát huy.

Cô thường xuyên giới thiệu các sản phẩm thủ công, phong tục tập quán, và những câu chuyện đời thường của người dân Nam Bình, giúp công chúng hiểu sâu sắc hơn về cuộc sống nông thôn. Những nỗ lực của Thẩm Đan đã được ghi nhận rộng rãi. Cô được vinh danh là một trong 10 thanh niên xuất sắc nhất tỉnh Phúc Kiến vào năm 2021. Cô cũng thường xuyên được mời chia sẻ kinh nghiệm tại các diễn đàn quan trọng, thể hiện vai trò là một người dẫn dắt trong lĩnh vực phát triển nông thôn.

Trong năm 2025, Thẩm Đan tiếp tục mở rộng tầm ảnh hưởng. Công ty của cô đã hợp tác với Viện Nghiên cứu Tiêu chuẩn và Kỹ thuật Kiểm tra Chất lượng Nông nghiệp của Viện Khoa học Nông nghiệp Phúc Kiến để thành lập Trung tâm Phát triển chung Sản phẩm Nông nghiệp Xanh chất lượng cao. Sự hợp tác này nhằm nâng cao tiêu chuẩn chất lượng, an toàn và khả năng truy xuất nguồn gốc của nông sản, đảm bảo sản phẩm ‘xanh, chất lượng cao’.

Với tư cách là Đại biểu Đại hội Đại biểu Nhân dân tỉnh Quảng Đông, Thẩm Đan còn đề xuất ‘Phát huy lợi thế kinh tế số của Quảng Đông, hỗ trợ các nhóm đặc biệt hòa nhập vào kỷ nguyên số’. Thông qua những nỗ lực không ngừng nghỉ của mình, Thẩm Đan đã và đang truyền cảm hứng cho nhiều người, đặc biệt là phụ nữ, trong việc phát triển kinh tế và xây dựng cộng đồng nông thôn bền vững.

Nguyễn Hoàng Thái, 29 tuổi, đến từ thành phố Cần Thơ, đã gây chú ý khi từ bỏ công việc tại một ngân hàng với mức thu nhập lên đến 2.000 USD mỗi tháng (tương đương hơn 50 triệu đồng) để trở về quê hương và theo đuổi đam mê trồng nấm mối đen. Sau những thử nghiệm ban đầu không thành công, Thái đã áp dụng công nghệ cao vào quá trình trồng nấm và hiện tại đang thu được những kết quả đáng mừng với doanh thu hàng trăm triệu đồng mỗi vụ.

Tốt nghiệp ngành Tài chính Ngân hàng từ Đại học Cần Thơ, Thái đã dành 7 năm làm việc tại một ngân hàng với mức thu nhập ổn định. Tuy nhiên, với đam mê nông nghiệp và mong muốn làm giàu từ mảnh đất quê nhà, anh đã quyết định nghỉ việc để theo đuổi giấc mơ của mình. Thái bắt đầu tìm hiểu về cách trồng nấm mối đen và đã tham quan nhiều trang trại trên cả nước để tích lũy kinh nghiệm.

Sau những thất bại ban đầu, Thái đã quyết định đầu tư vào trang trại nấm của mình. Với hơn 7.000 phôi nấm mối đen, anh đã áp dụng mô hình khép kín bằng vật liệu panel và lắp đặt hệ thống cảm biến internet vạn vật (IoT) để kiểm soát tự động các yếu tố nhiệt độ, độ ẩm và ánh sáng. Nhờ công nghệ, nấm phát triển ổn định và đạt chất lượng cao. Thái cho biết, toàn bộ hệ thống được điều khiển từ xa qua điện thoại và gần như được tự động hóa hoàn toàn, giúp giảm đáng kể nhân công và thời gian chăm sóc.

Trang trại của Thái hiện cho năng suất khoảng 1,75 tấn nấm mỗi vụ, với giá bán từ 200.000-300.000 đồng/kg. Mỗi vụ, anh có doanh thu khoảng 350 triệu đồng. Một năm, anh trồng được hai vụ nấm. Thái khẳng định, nấm trồng ở trang trại của anh không sử dụng hóa chất, không chất bảo quản, không chất kích thích tăng trưởng. Sắp tới, anh dự định đưa sản phẩm của mình vào các kệ hàng ở siêu thị và xuất khẩu.

Không chỉ dừng lại ở đó, Thái cũng dự kiến mở thêm 2 trang trại nấm tại Ô Môn và Cái Răng. Anh cũng sẵn sàng chuyển giao công nghệ, quy trình trồng nấm để lan tỏa tinh thần khởi nghiệp nông nghiệp sạch cho thanh niên. Thái kỳ vọng góp phần giúp người trẻ có thêm động lực khởi nghiệp từ mô hình nông nghiệp để cùng viết tiếp câu chuyện phát triển bền vững cho nông nghiệp Việt Nam.

Với thành công ban đầu của mình, Thái hy vọng sẽ truyền cảm hứng cho nhiều bạn trẻ khác, giúp họ nhận ra tiềm năng của nông nghiệp sạch và dám theo đuổi đam mê của mình. Việc Thái áp dụng công nghệ cao vào sản xuất nấm mối đen không chỉ giúp tăng năng suất và chất lượng sản phẩm mà còn góp phần vào việc xây dựng một mô hình nông nghiệp bền vững và thân thiện với môi trường.

Trước những thách thức và cơ hội trong lĩnh vực nông nghiệp sạch, Thái cho thấy rằng việc khởi nghiệp không chỉ là về ý tưởng mà còn là về hành động và sự kiên trì. Việc từ bỏ công việc ổn định để theo đuổi đam mê của mình là một quyết định không hề đơn giản, nhưng với Thái, đó là một bước đi đúng đắn để hướng tới tương lai.

Lào Cai – Nằm ven dòng sông Nặm Luông thơ mộng, xã Nghĩa Đô là nơi sinh sống của đồng bào Tày, nơi đây lưu giữ nhiều nét văn hóa truyền thống đặc sắc. Mới đây, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ghi danh hai di sản văn hóa phi vật thể của tỉnh Lào Cai vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, trong đó có loại hình di sản thuộc nhóm ẩm thực của người Tày xã Nghĩa Đô.

Đặc sản của Nghĩa Đô không chỉ dừng lại ở những món ăn dân dã mà còn ở sự độc đáo trong cách chế biến và nguyên liệu sử dụng. Ông Dương Tuấn Nghĩa, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Lào Cai, cho biết ẩm thực ở Nghĩa Đô được đánh giá cao bởi sự độc đáo từ nguyên liệu, quy trình, cách thức làm ra món ăn, nguyên tắc khi thưởng thức trên mâm.

Một trong những món ăn nổi tiếng của Nghĩa Đô là vịt bầu lam. Loại vịt này có đặc điểm cổ rụt, thân hình bầu bĩnh, đầu to, chân ngắn, chỉ có ở Nghĩa Đô. Thịt vịt được trộn cùng các loại gia vị, rau thơm, ướp khoảng 15-20 phút cho thịt ngấm đều gia vị. Sau đó, gói thịt vịt được nướng trong ống tre, dùng lá dong bịt kín đầu ống lam rồi cho lên bếp. Quá trình chế biến món vịt bầu lam không chỉ đòi hỏi sự kiên nhẫn mà còn cần sự tỉ mỉ để tạo ra hương vị đặc trưng.

Món cá nướng hai lửa cũng là một đặc sản không thể bỏ qua. Cá được chọn là cá tự nhiên từ sông, suối, ao, như cá chép, cá trôi, cá trắm với trọng lượng từ 1,5 kg trở lên. Cá được mổ, làm sạch vảy, xẻ đôi mình rồi thái ngang thớ tạo ra những miếng dày chừng 5-7 cm, dài chừng 15-20 cm. Sau khi ướp gia vị, cá được nướng hai lần lửa để tạo nên hương vị đặc trưng. Món cá nướng hai lửa không chỉ là một món ăn ngon mà còn là một trải nghiệm ẩm thực độc đáo.

Mâm cơm hàng ngày của đồng bào Tày luôn hấp dẫn, độc đáo và nhiều màu sắc, thể hiện nét văn hóa truyền thống như xôi ngũ sắc, cá nướng hai lửa, vịt hấp, vịt xào, canh đắng… Đặc biệt, mỗi mùa, mâm cơm của người Tày sẽ có thêm những món ăn độc đáo riêng. Sự đa dạng và phong phú của ẩm thực người Tày đã tạo nên một bản sắc văn hóa riêng biệt.

Với 56 di sản văn hóa phi vật thể được ghi danh vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, Lào Cai đang tích cực bảo tồn, vun đắp, phát huy các giá trị văn hóa, biến di sản thành tài sản giúp đồng bào các dân tộc thoát nghèo. Tại Nghĩa Đô, trong năm 2024, lượng khách đạt 25.000 lượt, doanh thu từ du lịch cộng đồng khoảng 15 tỉ đồng. Khách quốc tế cũng bắt đầu tìm hiểu đời sống người Tày để “chạm” vào vùng đất bản sắc nguyên sơ, chân thật.

Những nỗ lực bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa của người Tày xã Nghĩa Đô đã mang lại kết quả tích cực. Không chỉ giúp đồng bào thoát nghèo, mà còn góp phần quảng bá bản sắc văn hóa của dân tộc Tày đến với công chúng quốc tế. Lào Cai hy vọng sẽ tiếp tục là điểm đến hấp dẫn cho những du khách yêu thích khám phá văn hóa và ẩm thực độc đáo của các dân tộc thiểu số.