Dự án đường sắt đô thị số 5 của Hà Nội, một trong những dự án trọng điểm của thành phố, dự kiến sẽ được khởi công vào cuối năm nay với tổng mức đầu tư lên đến gần 62.000 tỷ đồng. Mục tiêu của dự án là kết nối khu vực đô thị trung tâm với khu đô thị vệ tinh Hòa Lạc, tái cơ cấu giao thông đô thị và giảm thiểu tình trạng ùn tắc giao thông đang ngày càng nghiêm trọng.

Đường sắt đô thị số 5 có tổng chiều dài khoảng 41,9km, đi qua 9 phường và 10 xã của Hà Nội. Tuyến đường này sẽ bắt đầu từ nút giao Văn Cao – Hoàng Hoa Thám (phường Ngọc Hà) và kết thúc tại khu vực xã Yên Bài. Dự án bao gồm 21 nhà ga, trong đó có 6 ga ngầm và 15 ga nổi, cùng với 2 khu depot để bảo trì và lưu trữ tàu.

Mới đây, Ban Quản lý dự án đường sắt đô thị Hà Nội đã phối hợp với UBND xã Quốc Oai tổ chức một hội nghị để lấy ý kiến về phương án tuyến, vị trí và công trình theo Dự án đầu tư xây dựng đường sắt đô thị Hà Nội, tuyến số 5 (Văn Cao – Ngọc Khánh – Láng – Hòa Lạc). Tại hội nghị, các đại biểu đã nhấn mạnh tầm quan trọng của tuyến đường sắt đô thị số 5 trong việc kết nối các khu vực trung tâm Hà Nội với ngoại thành, cũng như vai trò của nó trong việc giảm tải áp lực giao thông trên các tuyến đường bộ hiện hữu.

Khi tuyến đường sắt đô thị số 5 được vận hành, nó sẽ giúp giảm thiểu tình trạng ùn tắc giao thông trên các tuyến đường bộ hiện hữu, đặc biệt là đại lộ Thăng Long. Đồng thời, tuyến đường này cũng sẽ góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội, thu hút đầu tư và tạo nhiều cơ hội việc làm cho các địa phương có tuyến đường chạy qua.

Phó Chủ tịch UBND xã Quốc Oai Nguyễn Hữu Sơn đã đề nghị các phòng, ban, ngành của xã phối hợp với Ban Quản lý dự án đường sắt đô thị Hà Nội đẩy nhanh tiến độ triển khai dự án. Trước đó, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Dương Đức Tuấn yêu cầu các sở, ngành thành phố, UBND các xã, phường, đơn vị liên quan khẩn trương, nghiêm túc triển khai thực hiện chỉ đạo của Chủ tịch UBND Thành phố tại Thông báo số 414/TB-VP ngày 8.7.2025 của Văn phòng UBND Thành phố.

Các đơn vị liên quan cần đảm bảo tiến độ khởi công các dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt đô thị khởi công năm 2025, trong đó có tuyến số 5, Văn Cao – Hòa Lạc vào ngày 19.12.2025. Đồng thời, cần kịp thời tham mưu, đề xuất, báo cáo UBND Thành phố để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc (nếu có) và đảm bảo dự án được triển khai theo đúng kế hoạch.

TP.HCM đang tích cực triển khai kế hoạch phát triển mạng lưới đường sắt đô thị theo Nghị quyết 188 của Quốc hội. Để đạt được mục tiêu này, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Bùi Xuân Cường đã có thông báo kết luận về việc triển khai các nội dung phát triển đường sắt đô thị tại TP.HCM.

Theo đó, Sở Xây dựng được giao chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan để rà soát tổng thể quy hoạch mạng lưới đường sắt đô thị theo mô hình và tầm nhìn mới, phù hợp với việc mở rộng địa giới hành chính. Trên cơ sở đó, Sở Xây dựng sẽ tham mưu UBND TP kế hoạch triển khai trong tháng 7-2025. Đồng thời, Sở Xây dựng cũng sẽ phối hợp với Sở Tư pháp hoàn thiện hồ sơ, tham mưu UBND TP trình HĐND TP ban hành nghị quyết quy định cụ thể về việc lập, thẩm định, phê duyệt, điều chỉnh phương án tuyến, vị trí công trình đường sắt đô thị.

Về nguồn vốn, UBND TP giao Sở Tài chính chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan xây dựng đề án huy động và bố trí vốn đầu tư, bảo đảm tiến độ triển khai các tuyến đường sắt đô thị theo phụ lục của Nghị quyết 188. Hiện nay, TP.HCM đang tập trung triển khai các dự án PPP trọng điểm, quy mô lớn, đặc biệt trong lĩnh vực đường sắt đô thị để trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.

Các tuyến đường sắt đô thị đang triển khai đầu tư tại TP.HCM gồm có tuyến Metro số 1 (Bến Thành – Suối Tiên), tuyến Metro số 2 (Bến Thành – Tham Lương), tuyến đường sắt kết nối giữa sân bay Tân Sơn Nhất – sân bay Long Thành (Thủ Thiêm – Long Thành) và tuyến đường sắt nối trung tâm TP.HCM với Cần Giờ.

Theo quy hoạch, mạng lưới đường sắt đô thị TP.HCM có chiều dài khoảng 1.012km. Thành phố đang đẩy nhanh các thủ tục để đầu tư vào các tuyến đường sắt đô thị, phấn đấu hoàn thành vào năm 2035. Việc triển khai mạng lưới đường sắt đô thị sẽ giúp TP.HCM phát triển hệ thống giao thông vận tải hiện đại, giảm thiểu ùn tắc giao thông và ô nhiễm môi trường, đồng thời thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội của thành phố.

Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội, ông Dương Đức Tuấn, đã có chỉ đạo gấp rút triển khai thực hiện các nội dung và nhiệm vụ của các dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt đô thị. Mục tiêu chính là đảm bảo tiến độ khởi công trong năm 2025. Văn phòng UBND thành phố đã ban hành công văn thông báo ý kiến chỉ đạo của ông Tuấn liên quan đến việc kiểm điểm tiến độ triển khai các dự án đường sắt đô thị dự kiến khởi công năm 2025. Báo cáo được 제출 bởi Ban Quản lý đường sắt đô thị Hà Nội vào ngày 11/7/2025.

Các sở, ngành, UBND các xã, phường, và các đơn vị liên quan được yêu cầu khẩn trương và nghiêm túc triển khai thực hiện chỉ đạo của Chủ tịch UBND thành phố. Cụ thể, tiến độ khởi công cho tuyến số 2, Nam Thăng Long – Trần Hưng Đạo được ấn định vào ngày 10/10/2025. Trong khi đó, tuyến số 5, Văn Cao – Hòa Lạc dự kiến khởi công vào ngày 19/12/2025.

Tuyến metro số 2, đoạn Nam Thăng Long – Trần Hưng Đạo có tổng chiều dài 11,5km, trong đó 8,9km đi ngầm và 2,6km đi trên cao, với 7 ga ngầm và 3 ga trên cao. Dự án này có tổng mức đầu tư gần 35.600 tỷ đồng, tăng hơn 16.000 tỷ đồng so với chủ trương đầu tư được phê duyệt lần đầu năm 2008.

Song song đó, tuyến metro số 5 có tổng mức đầu tư hơn 61.900 tỷ đồng và tổng chiều dài dự án là hơn 38km. Tuyến này sẽ đi qua các khu vực Văn Cao – Ngọc Khánh – Đại lộ Thăng Long – Vành đai 4 – Hòa Lạc, với khoảng hơn 6km đi ngầm, khoảng 2km đi trên cao và khoảng 30km đi bằng. Tuyến số 5 có 21 nhà ga, bao gồm 6 ga ngầm và 15 ga nổi.

Để đảm bảo tiến độ, các đơn vị cần tập trung thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm, trọng điểm. Bên cạnh đó, cần tăng cường phối hợp chặt chẽ giữa các sở, ban, ngành và đơn vị liên quan, nhằm kịp thời giải quyết các vấn đề phát sinh trong quá trình triển khai dự án. Sự phối hợp nhịp nhàng và hiệu quả sẽ góp phần quan trọng vào việc đảm bảo tiến độ và chất lượng của dự án.

Trước đó, thành phố Hà Nội đã nhiều lần khẳng định cam kết triển khai các dự án đường sắt đô thị theo đúng tiến độ. Việc triển khai các dự án này không chỉ góp phần giảm tải giao thông cho thành phố, mà còn giúp thúc đẩy sự phát triển đô thị một cách bền vững.

Ban Quản lý đường sắt đô thị Hà Nội và các đơn vị liên quan cần thường xuyên cập nhật tiến độ và báo cáo tình hình thực hiện dự án cho UBND thành phố. Qua đó, các cấp lãnh đạo sẽ có cơ sở để chỉ đạo và điều hành dự án một cách hiệu quả.

Phó Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh Bùi Xuân Cường đã giao Sở Tài chính khẩn trương đôn đốc nhà đầu tư hoàn thiện hồ sơ đề xuất đầu tư dự án tuyến đường sắt đô thị tốc độ cao nối trung tâm TP. Hồ Chí Minh với Cần Giờ theo quy định. Đồng thời, chủ trì, phối hợp với Sở Xây dựng và các đơn vị liên quan rà soát quy định pháp luật có liên quan trong lĩnh vực đường sắt, tham mưu, đề xuất về quy trình, thủ tục đầu tư đối với các dự án đường sắt đô thị do nhà đầu tư đề xuất (không sử dụng vốn ngân sách); báo cáo UBND TP. Hồ Chí Minh trong tháng 7/2025.

Trước đó, vào ngày 2/6/2025, Sở Tài chính đã chủ trì buổi làm việc với Sở Xây dựng, Sở Nông nghiệp và Môi trường… cùng Tập đoàn Vingroup và Công ty cổ phần Đầu tư và Phát triển đường sắt cao tốc VinSpeed về đề xuất đầu tư tuyến đường sắt đô thị tốc độ cao kết nối trung tâm TP. Hồ Chí Minh với Cần Giờ. Thông qua cuộc họp, sau khi nghe ý kiến của các sở ngành, nhà đầu tư đề xuất thực hiện đầu tư dự án bằng nguồn vốn trực tiếp theo quy định pháp luật về đầu tư.

Sở Tài chính đã đề nghị nhà đầu tư hoàn thiện hồ sơ đề xuất đầu tư dự án và nộp tại Sở Tài chính để có cơ sở xem xét, thẩm định theo quy định. Hiện nay, nhà đầu tư đang hoàn thiện hồ sơ đề xuất đầu tư dự án. Sau khi nhận được hồ sơ, Sở Tài chính sẽ tổ chức thẩm định dự án đầu tư.

Theo quy hoạch, tuyến đường sắt đô thị kết nối trung tâm đi Cần Giờ (tuyến số 12) có chiều dài 48,7km. Điểm đầu tại đường Nguyễn Văn Linh (đoạn giữa nút giao với đường Nguyễn Thị Thập và đường Lý Phục Man), và điểm cuối tại khu đất 39ha tiếp giáp dự án Khu đô thị du lịch lấn biển Cần Giờ. Dự án này được kỳ vọng sẽ góp phần quan trọng vào việc phát triển hệ thống giao thông đô thị của TP. Hồ Chí Minh, cũng như thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội của khu vực Cần Giờ.

Việc triển khai dự án tuyến đường sắt đô thị tốc độ cao nối trung tâm TP. Hồ Chí Minh với Cần Giờ là một bước quan trọng trong việc hiện thực hóa kế hoạch phát triển giao thông đô thị của thành phố. Để đảm bảo tiến độ và hiệu quả của dự án, các cơ quan chức năng và nhà đầu tư cần phối hợp chặt chẽ để hoàn thiện hồ sơ đề xuất đầu tư và thực hiện các thủ tục cần thiết.

Như vậy, dự án tuyến đường sắt đô thị tốc độ cao nối trung tâm TP. Hồ Chí Minh với Cần Giờ sẽ là một dự án quan trọng và cần được triển khai một cách hiệu quả để mang lại lợi ích cho người dân và sự phát triển của thành phố.