Ngày 31/7, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng đã ký ban hành Quyết định số 1963/QĐ-BKHCN về việc điều chỉnh Kế hoạch kiểm tra năm 2025. Quyết định này có hiệu lực kể từ ngày ký.

Theo quyết định, kế hoạch kiểm tra năm 2025 được điều chỉnh với việc bổ sung 38 cuộc kiểm tra trong lĩnh vực khoa học và công nghệ. Cụ thể, sẽ có 9 cuộc kiểm tra việc chấp hành quy định pháp luật về khoa học và công nghệ đối với nhiệm vụ khoa học và công nghệ sử dụng ngân sách nhà nước.

Bên cạnh đó, Bộ sẽ tiến hành 13 cuộc kiểm tra việc chấp hành quy định của pháp luật về chỉ dẫn bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp; tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, đo lường, chất lượng sản phẩm, hàng hóa, nhãn hàng hóa; bảo đảm an toàn bức xạ, an ninh nguồn phóng xạ. Bộ cũng sẽ thực hiện 3 cuộc kiểm tra chấp hành quy định của pháp luật về hoạt động chuyển giao công nghệ; 5 cuộc kiểm tra việc chấp hành quy định của pháp luật về hoạt động giám định máy móc, thiết bị, dây chuyền công nghệ.

Ngoài ra, còn có 2 cuộc kiểm tra về việc chấp hành quy định của pháp luật trong hoạt động nhập khẩu máy móc, thiết bị, dây chuyền công nghệ đã qua sử dụng; 4 cuộc kiểm tra việc chấp hành quy định của pháp luật về tần số vô tuyến điện và 2 cuộc kiểm tra việc chấp hành quy định của pháp luật trong hoạt động cấp Giấy chứng nhận doanh nghiệp khoa học và công nghệ.

Đáng chú ý, Bộ cũng quyết định thay đổi cơ quan tiến hành kiểm tra, thời gian tiến hành kiểm tra đối với 4 cuộc kiểm tra; dừng triển khai 4 cuộc kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật và chất lượng sản phẩm, hàng hóa trong hoạt động đánh giá sự phù hợp.

Việc điều chỉnh kế hoạch kiểm tra năm 2025 của Bộ Khoa học và Công nghệ thể hiện tinh thần chủ động, linh hoạt trong công tác quản lý nhà nước, phù hợp với yêu cầu nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực thi pháp luật trong lĩnh vực khoa học và công nghệ.

Bộ Tài nguyên và Môi trường cùng với các cơ quan có liên quan sẽ tích cực phối hợp để thực hiện hiệu quả các nội dung đã được điều chỉnh trong kế hoạch kiểm tra năm 2025.

Gần đây, nhiều chuyên gia giáo dục đã lên tiếng về vấn đề các tổ chức không phải là cơ sở giáo dục nhưng tự xưng là ‘nhà trường’, gây nhầm lẫn cho người học. Các chuyên gia cho rằng, để tránh làm hỗn loạn danh xưng, cơ quan quản lý cần bổ sung thêm các quy định cụ thể trong việc đặt tên gọi có gắn chữ ‘trường’.

Đại biểu Quốc hội, Tiến sĩ Trịnh Thị Tú Anh – Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Lâm Đồng, nhấn mạnh rằng cơ quan quản lý cần có quy định chặt chẽ hơn trong việc đặt tên gọi của các tổ chức. Nếu vẫn để tồn tại hình thức đặt tên có chữ ‘trường’ dù tổ chức đó không phải là cơ sở giáo dục, sẽ gây ra tình trạng hỗn loạn danh xưng trường học.

Tiến sĩ Trịnh Thị Tú Anh cũng chỉ ra rằng: “Chỉ tính riêng với hệ thống mạng lưới trường học chính thống hiện đang hoạt động trong nước cũng là một con số rất lớn, người có nhu cầu tìm hiểu cũng không thể nào điểm mặt hết được tên các trường. Vì thế, nếu có thêm một tổ chức nào đó trong tên gọi có gắn chữ ‘trường’, khiến người có nhu cầu tìm hiểu nhầm lẫn đó là một cơ sở giáo dục cũng là điều không thể tránh khỏi.”

Cùng quan điểm về vấn đề này, Phó Giáo sư Trần Hậu – Uỷ viên Hội đồng tư vấn về Khoa học – giáo dục và Môi trường thuộc Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, nhấn mạnh rằng việc các tổ chức không phải là cơ sở giáo dục nhưng tự xưng là ‘nhà trường’ gây ảnh hưởng lớn đến uy tín của các trường học chính thống đã được cấp phép và tuân thủ theo pháp luật.

Phó Giáo sư Trần Hậu đưa ra lời khuyên: “Những đối tượng có nhu cầu tìm hiểu để thi và cấp chứng chỉ thì cần tìm đến những cơ sở có sự công khai, rõ ràng về pháp nhân của họ. Người tìm hiểu cũng nên có sự kiểm tra, xác thực về việc tổ chức đó có phải là cơ sở giáo dục chính thống hay không để tránh việc vướng vào những phiền hà về pháp lý sau này.”

Ngoài ra, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Võ Kỳ Anh – nguyên Vụ trưởng Vụ Giáo dục thể chất, cho rằng giáo dục là một ngành nghề kinh doanh có điều kiện, vì thế, các cơ sở giáo dục chính thống phải có quyết định thành lập, giấy phép hoạt động và chỉ khi đó mới được phép sử dụng tên gọi như ‘trường’, ‘học viện’, ‘viện đào tạo’ trong tên gọi chính thức.

Phó Giáo sư Nguyễn Võ Kỳ Anh cũng cho rằng việc báo chí nêu ra các trường hợp về tổ chức tự xưng ‘nhà trường’ là cần thiết để giúp người dân có cái nhìn tổng quan hơn khi có nhu cầu tìm hiểu. Bên cạnh đó, người dân cũng nên có sự cân nhắc kỹ lưỡng khi đóng tiền để tham gia thi và lấy chứng chỉ.

Để tránh việc hỗn loạn danh xưng trường học như hiện nay, các cơ quan quản lý giáo dục cũng nên có sự rà soát và chấn chỉnh với các tổ chức tự xưng ‘nhà trường’. Đồng thời, việc điều chỉnh, bổ sung các quy định để khống chế, kiểm soát các tổ chức, đơn vị có cách đặt tên rõ ràng, phân định rõ với các cơ sở giáo dục chính thống là điều cần được các cơ quan quản lý lưu tâm.