Dịch tả lợn châu Phi đang diễn biến phức tạp và gia tăng trên quy mô toàn quốc, với 636 ổ dịch được ghi nhận tại 30/34 tỉnh thành. Số liệu thống kê cho thấy đã có hơn 42.300 lợn mắc bệnh và buộc phải tiêu hủy hơn 43.300 con.

Thông tin từ Cục Chăn nuôi và Thú y cho biết, so với cùng kỳ năm 2024, số lợn mắc bệnh, chết và tiêu hủy đã giảm hơn 34%. Tuy nhiên, một vấn đề đáng chú ý là tỷ lệ lợn mắc bệnh có chủng tái tổ hợp genotype I-II đang tăng cao. Chủng virus này xuất hiện lần đầu ở Việt Nam vào năm 2023 và hiện chiếm 45% số ca mắc.

Hiện tại, Việt Nam đã có ba loại vaccine dịch tả lợn châu Phi do các đơn vị trong nước sản xuất được cấp phép lưu hành, với 7,8 triệu liều đã được cung ứng ra thị trường. Tuy nhiên, chưa có loại vaccine nào có thể bảo hộ hiệu quả với chủng genotype I-II. Kết quả khảo sát lưu hành virus cho thấy việc tiêm các loại vaccine của Việt Nam sản xuất đối với chủng tái tổ hợp genotype I-II có miễn dịch rất thấp, và lợn có thể chết rất nhanh.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến cho biết, Bộ đã đặt mục tiêu cùng với các nhà khoa học thực hiện việc “cắt gen” chủng của genotype I-II để nghiên cứu vaccine phù hợp. Ông cũng đánh giá rằng nguyên nhân dịch bùng phát trở lại là do tâm lý chủ quan sau đỉnh dịch 2019-2020, cũng như việc kiểm soát dịch bệnh, xử lý ổ dịch, kiểm soát giết mổ chưa được triển khai đồng bộ.

Về lâu dài, Thứ trưởng Tiến cho rằng Việt Nam cần phải thay đổi hình thức chăn nuôi từ nhỏ lẻ sang quy mô lớn, tập trung, để kiểm soát dịch bệnh và đảm bảo an toàn sinh học. Dịch tả lợn châu Phi có nguồn gốc từ châu Phi, lây lan nhanh, tỷ lệ chết gần như 100% với lợn nhiễm bệnh, và có sức đề kháng cao, khả năng chịu được nhiệt độ thấp.

Thông tin chi tiết về dịch tả lợn châu Phi có thể được tìm hiểu thêm tại trang web của Cục Chăn nuôi và Thú y.

Ngày gần đây, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký ban hành công điện khẩn về việc tăng cường các biện pháp phòng chống dịch bệnh tả heo châu Phi. Công điện này được gửi đến các bộ, ban, ngành và các tỉnh, thành phố trên cả nước, yêu cầu triển khai quyết liệt và đồng bộ các giải pháp để ngăn chặn và kiểm soát dịch bệnh.

Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, tính từ đầu năm đến nay, đã có trên 514 ổ dịch tả heo châu Phi được phát hiện tại 28/34 tỉnh, thành phố. Số lượng heo bị mắc bệnh, chết và tiêu hủy đã lên tới trên 30.000 con. Hiện tại, vẫn còn 248 ổ dịch tại 20 tỉnh, thành phố chưa qua 21 ngày kể từ khi phát hiện.

Thủ tướng nhấn mạnh rằng tình hình dịch bệnh đang diễn biến phức tạp và có nguy cơ gia tăng, đặc biệt là tại các địa phương có số lượng đàn heo lớn. Điều này không chỉ ảnh hưởng tiêu cực đến ngành chăn nuôi heo mà còn tác động đến nguồn cung thực phẩm và môi trường.

Để kiểm soát dịch bệnh kịp thời và hiệu quả, Thủ tướng yêu cầu Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực tiếp chỉ đạo và huy động các lực lượng, nguồn lực cần thiết để phát hiện và xử lý dứt điểm các ổ dịch. Đồng thời, ngăn chặn việc bùng phát dịch bệnh mới và xử lý nghiêm các trường hợp che giấu dịch bệnh hoặc chậm báo cáo, dẫn đến lây lan dịch bệnh.

Bên cạnh đó, Thủ tướng cũng yêu cầu các địa phương tăng cường kiểm tra, giám sát và xử lý nghiêm các trường hợp buôn bán, vận chuyển và giết mổ heo không đảm bảo yêu cầu về phòng chống dịch bệnh và an toàn thực phẩm. Đặc biệt, cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền về tính chất nguy hiểm của dịch bệnh tả heo châu Phi, cũng như các biện pháp phòng chống và sử dụng vắc xin dịch tả heo châu Phi cho đàn heo thịt.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn được giao nhiệm vụ chủ động giám sát chặt chẽ tình hình dịch bệnh, bảo đảm phát hiện sớm và chỉ đạo xử lý kịp thời các ổ dịch. Bộ cũng cần phối hợp với các tổ chức quốc tế để hỗ trợ kiểm soát và phân tích chuyên sâu về công tác phòng chống dịch bệnh.

Bộ Quốc phòng và Bộ Công an được yêu cầu chỉ đạo lực lượng chức năng phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương để xử lý nghiêm các vụ buôn lậu và vận chuyển trái phép heo và sản phẩm heo. Bộ Công Thương cũng cần tăng cường kiểm soát thị trường và xử lý nghiêm các trường hợp buôn bán sản phẩm heo bệnh hoặc không rõ nguồn gốc.

Thủ tướng nhấn mạnh rằng Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố phải chịu trách nhiệm trước Thủ tướng và pháp luật nếu để xảy ra dịch bệnh trên diện rộng do chủ quan hoặc thiếu trách nhiệm trong công tác lãnh đạo và chỉ đạo.