The Velvet Sundown – Một nhóm nhạc rock ảo đã và đang gây nên những cuộc tranh luận về tính minh bạch trong ngành âm nhạc. Kể từ tháng 6, cái tên này đã xuất hiện trên nền tảng Spotify và nhanh chóng thu hút sự chú ý của công chúng nhờ phong cách rock thập niên 1960 pha trộn với indie pop. Nhóm nhạc này đã đạt hơn một triệu lượt nghe hàng tháng và cho ra mắt hai album là ‘Floating On Echoes’ và ‘Dust And Silence’, xuất hiện trên bảng xếp hạng ở nhiều quốc gia.

Tuy nhiên, sự thành công nhanh chóng của họ đã khiến công chúng và giới chuyên môn tò mò về danh tính của những người đứng sau dự án. Sự tò mò của công chúng càng trở nên lớn khi nhóm liên tục từ chối biểu diễn trực tiếp, không tham gia phỏng vấn và chỉ đăng tải hình ảnh đậm nét AI. Điều này đã dẫn đến nghi vấn về độ xác thực của ban nhạc này.

Đầu tháng 7, The Velvet Sundown chính thức cập nhật thông tin trên Spotify, thừa nhận họ là sản phẩm âm nhạc do trí tuệ nhân tạo tạo dựng, có sự định hướng sáng tạo từ con người. Bốn ‘thành viên’ gồm Gabe Farrow, Milo Rains, Orion Rio Del Mar và Lennie West – đều là nhân vật ảo. Ban nhạc khẳng định đây không phải trò lừa đảo mà là một ‘sự khiêu khích nghệ thuật’, nhằm thách thức các ranh giới truyền thống về bản sắc, quyền tác giả và vai trò của con người trong nghệ thuật.

Tuy nhiên, việc xác nhận nguồn gốc trí tuệ nhân tạo của ban nhạc đã làm dấy lên tranh luận dữ dội về tính minh bạch và ảnh hưởng đến giới nghệ sĩ. Ngày 14/7, nhóm tiếp tục phát hành album mới có tên ‘Paper Sun Rebellion’, khẳng định ý đồ theo đuổi dài hạn của dự án, bất chấp chỉ trích.

Sự nổi lên của The Velvet Sundown như một tín hiệu cảnh báo đối với ngành công nghiệp âm nhạc. Các chuyên gia như Roberto Neri – Giám đốc điều hành Học viện Ivors, và Sophie Jones – Giám đốc chiến lược của cơ quan thương mại âm nhạc British Phonographic Industry, đồng loạt lên tiếng về sự cần thiết phải dán nhãn rõ ràng cho sản phẩm âm nhạc do AI tạo ra. Họ cho rằng khán giả có quyền biết mình đang nghe gì, từ ai, và do ai tạo ra.

Việc thiếu minh bạch sẽ làm xói mòn lòng tin và làm mờ ranh giới giữa sáng tạo thật và sản phẩm máy móc. Tác giả Liz Pelly, người viết cuốn ‘Mood Machine: The Rise of Spotify and the Costs of the Perfect Playlist’, chỉ ra rằng nhiều mô hình AI được huấn luyện từ dữ liệu âm nhạc mà không xin phép hay trả phí cho nghệ sĩ.

Bà cảnh báo điều này không chỉ là hành vi vi phạm bản quyền mà còn là sự cạnh tranh không công bằng, đe dọa sinh kế của những nghệ sĩ độc lập – những người vốn đã gặp khó khăn trong mô hình kinh tế streaming. ‘Không chỉ những nghệ sĩ nổi tiếng cần được bảo vệ, mà cả những người ít được chú ý cũng có quyền biết khi nào sản phẩm của họ bị khai thác bất hợp pháp,’ bà nhấn mạnh.

Trước thực tế này, một số nền tảng đã chủ động điều chỉnh chính sách. Deezer – một nền tảng nghe nhạc trực tuyến – hiện sử dụng phần mềm để phát hiện và gắn nhãn các sản phẩm do AI tạo ra. Ông Aurélien Hérault, Giám đốc Đổi mới của Deezer, cho rằng các nền tảng phải minh bạch và thông báo rõ cho người dùng.

Dù vậy, ông cũng thừa nhận, trong tương lai, khi nhạc AI trở thành công cụ phổ biến, nhãn cảnh báo có thể không còn cần thiết. Ngược lại, Spotify lại thể hiện thái độ thụ động. Phát ngôn viên của nền tảng này khẳng định họ chỉ đóng vai trò trung gian, và trách nhiệm thuộc về bên cung cấp nội dung.

Quan điểm này khiến Spotify bị chỉ trích vì né tránh trách nhiệm và tiếp tay cho việc phổ biến sản phẩm thiếu minh bạch. Giới quan sát lo ngại, nếu không có biện pháp cụ thể, ngành công nghiệp âm nhạc sẽ tái diễn sai lầm cũ: các công ty công nghệ tiếp tục hưởng lợi, còn nghệ sĩ thật – những người tạo ra giá trị – bị bỏ lại phía sau, không được bảo vệ đúng mức trong kỷ nguyên AI.

Các ban nhạc được tạo ra hoàn toàn bởi trí tuệ nhân tạo (AI) đang tạo nên cơn sốt trên các nền tảng phát nhạc trực tuyến, đánh dấu một kỷ nguyên mới mà công việc của các nhạc sĩ có thể trở nên khan hiếm hơn bao giờ hết. Những nhóm nhạc như Velvet Sundown với phong cách nhạc rock mang âm hưởng thập niên 1970, và Aventhis cùng The Devil Inside với dòng nhạc đồng quê, đã thu hút hàng triệu lượt nghe trên Spotify. Tuy nhiên, hiện tại vẫn chưa rõ ai là người đứng sau các bản nhạc này.

Hiện chưa có nền tảng phát nhạc lớn nào, ngoại trừ Deezer của Pháp, công khai gắn nhãn cho các ca khúc được tạo ra hoàn toàn bằng AI. Nghệ sĩ kiêm nhà sản xuất âm nhạc từng đoạt giải Oscar, Leo Sidran, chia sẻ rằng chúng ta đang cảm nhận rõ ràng sự thay đổi này, mặc dù chưa ai nói thẳng rằng một lượng lớn bản nhạc sẽ ra đời mà không biết ai đã tạo ra chúng và bằng cách nào.

Theo ông Sidran, sự trỗi dậy của AI có thể phản ánh sự sáo rỗng và công thức hóa của nhiều dòng nhạc hiện đại. Trong khi đó, nhà sản xuất kiêm nhạc sĩ Yung Spielburg cho rằng âm nhạc do con người tạo ra vẫn sẽ chiến thắng nếu khán giả thật sự lắng nghe, quan tâm tới thông điệp và cảm xúc của nghệ sĩ. Tuy nhiên, trong bối cảnh nhiều người chỉ nghe nhạc cho có, như khi nấu ăn hay làm việc nhà, thì AI sẽ dần lấn át, bởi những sản phẩm này tiện lợi, chi phí rẻ và không cần trả tiền bản quyền.

Anh Yung Spielburg cảnh báo rằng các công ty âm nhạc và nền tảng phát nhạc có động cơ rõ ràng để chọn các ban nhạc AI, bởi AI không đòi hỏi gì. Các chuyên gia âm nhạc cũng chia sẻ quan điểm rằng AI sẽ không biến mất và điều đó khiến nghệ sĩ càng khó sống bằng nghề. Nghệ sĩ Sidran cũng thừa nhận rằng anh và nhiều người trong nghề đã chứng kiến lượng công việc giảm rõ rệt từ cuối năm ngoái, với nguyên nhân có thể do sự bùng nổ của AI.

Công nghệ từng giúp ngành âm nhạc thăng hoa, nhưng AI là một thách thức hoàn toàn khác, có thể xóa sổ cơ hội sống sót của phần lớn nghệ sĩ. Các nghệ sĩ và các tòa án sẽ phải đứng về phía nghệ sĩ trong những vụ kiện chống lại các mô hình AI học theo phong cách hay giọng hát của họ. Trong bối cảnh này, ngành âm nhạc đang đối mặt với một tương lai không chắc chắn, khi mà sự phát triển của AI đang ngày càng trở nên mạnh mẽ hơn.

Các nghệ sĩ và những người yêu âm nhạc đang phải đối mặt với một thực tế mới, khi mà AI đang trở thành một phần không thể thiếu trong ngành âm nhạc. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều câu hỏi được đặt ra về tương lai của ngành âm nhạc, và liệu rằng các nghệ sĩ có thể tìm ra cách để tồn tại và phát triển trong một thế giới mà AI đang ngày càng trở nên phổ biến hơn.

Nhiều nghệ sĩ Việt Nam đã lên tiếng chia buồn và tạm hoãn các hoạt động của mình để dành sự chú ý cho vụ lật tàu thương tâm tại Hạ Long, Quảng Ninh. Vào chiều ngày 20/7, ca sĩ Văn Mai Hương đã thông báo tạm hoãn sự kiện họp báo giới thiệu và lịch phát hành MV ‘Ướt lòng’ của mình. Quyết định này được đưa ra nhằm dành sự quan tâm và chia sẻ cho gia đình các nạn nhân trong vụ việc tại Quảng Ninh.

Văn Mai Hương gửi lời chia buồn sâu sắc đến gia đình các nạn nhân và bày tỏ hy vọng tìm thấy sự bình an trong hoàn cảnh này. Nhạc sĩ Hứa Kim Tuyền, nhà sản xuất âm nhạc của Văn Mai Hương, cũng chia sẻ về việc dời lịch ra mắt sản phẩm để mọi người có thể tập trung vào việc cập nhật thông tin về tình hình thời tiết và công tác cứu hộ tại Quảng Ninh.

Công ty 84 Entertainment, đơn vị quản lý của ca sĩ Han Sara, quyết định không dời lịch phát hành MV ‘Do anh si’ nhưng sẽ dành toàn bộ doanh thu để hỗ trợ người dân tại Quảng Ninh khắc phục hậu quả sau vụ tai nạn. Han Sara và công ty quản lý của cô muốn thể hiện sự đồng cảm và hỗ trợ cộng đồng trong thời điểm khó khăn này.

Không chỉ Văn Mai Hương và Han Sara, nhiều nghệ sĩ và người nổi tiếng khác như MC Trấn Thành, MC Thảo Vân, Hoa hậu Thanh Thủy, ca sĩ Phương Mỹ Chi, diễn viên Tiến Luật, ca sĩ, nhạc sĩ Bùi Công Nam và Hoa hậu Đoàn Thiên Ân đã bày tỏ sự tiếc thương và chia buồn với gia đình của các nạn nhân trong vụ lật tàu tại Hạ Long.

Trước đó, chương trình đại nhạc hội ‘Mùa hè rực sáng’ tại Hạ Long đã bị tạm dừng do ảnh hưởng của thời tiết. Sự kiện âm nhạc này được tổ chức nhằm mang lại không khí vui vẻ cho du khách và người dân địa phương, nhưng do tình hình thời tiết xấu và vụ tai nạn xảy ra, ban tổ chức đã quyết định hoãn lại.

UBND tỉnh Quảng Ninh đã báo cáo về vụ tai nạn lật tàu du lịch Vịnh Xanh 58 BKS QN-7105, xảy ra vào chiều ngày 19/7. Theo báo cáo chính thức, trên tàu có 49 người, bao gồm 46 khách du lịch và 3 thuyền viên. Hiện tại, lực lượng chức năng đã cứu được 10 người, tìm thấy thi thể của 35 người và còn 4 người mất tích.

Tỉnh Quảng Ninh và các cơ quan chức năng đang tiếp tục nỗ lực tìm kiếm và hỗ trợ các nạn nhân. Lực lượng cứu hộ đang làm việc không ngừng nghỉ để nhanh chóng tìm kiếm những người còn mất tích và hỗ trợ gia đình các nạn nhân. Các nghệ sĩ và người dân cả nước đang gửi lời chia buồn và hy vọng tìm thấy sự bình an cho gia đình các nạn nhân.

Han Sara cùng công ty quản lý và các nghệ sĩ Việt Nam khác tiếp tục theo dõi và hỗ trợ công tác cứu hộ tại Quảng Ninh.