Cục Thuế (Bộ Tài chính) vừa ban hành Công văn 2386/CT-CS ngày 10/7/2025, hướng dẫn mới về xử lý một số vấn đề liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước trong các văn bản quy phạm pháp luật về quản lý thuế từ ngày 01/7/2025. Văn bản này lưu ý về thẩm quyền được phân định cho UBND cấp xã về lĩnh vực thuế.

Cụ thể, về nội dung phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền chính quyền địa phương 2 cấp liên quan đến lĩnh vực thuế và quản lý thuế, Cục Thuế cho biết Chính phủ đã ban hành Nghị định số 122/2025/NĐ-CP và Nghị định số 125/2025/NĐ-CP quy định về phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực quản lý thuế và phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương 2 cấp. Bộ Tài chính cũng đã ban hành Thông tư số 40/2025/TT-BTC sửa đổi, bổ sung một số điều của các Thông tư thuộc lĩnh vực quản lý thuế.

Một số nội dung đáng chú ý trong các văn bản trên bao gồm:

Thứ nhất, về thẩm quyền xóa nợ thuế từ 15 tỉ đồng trở lên đối với doanh nghiệp, hợp tác xã tại Nghị định số 122/2025/NĐ-CP. Theo đó, thẩm quyền quyết định xóa nợ đối với doanh nghiệp, hợp tác xã thuộc trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 85 của Luật Quản lý thuế có khoản nợ tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt từ 15.000.000.000 đồng trở lên được Thủ tướng Chính phủ phân quyền cho Bộ trưởng Bộ Tài chính.

Thứ hai, về các thẩm quyền được phân định cho UBND cấp xã tại Nghị định số 125/2025/NĐ-CP. Các thẩm quyền sau đây được chuyển từ Chủ tịch UBND cấp huyện cho Chủ tịch UBND cấp xã, bao gồm: Quyết định thành lập Hội đồng tư vấn thuế cấp xã; Ban hành quyết định cưỡng chế đối với các quyết định hành chính về quản lý thuế do chính cấp xã ban hành; Phối hợp cấp, thu hồi giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh, hợp tác xã đối với trường hợp đã được xóa nợ; Thực hiện phân hạng đất tính thuế sử dụng đất nông nghiệp; Thành lập Hội đồng định giá tài sản khi thực hiện cưỡng chế.

Thứ ba, về các nội dung sửa đổi, bổ sung để phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương theo mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp tại Thông tư số 40/2025/TT-BTC. Theo đó, thành phần của Hội đồng tư vấn thuế cấp xã đã có sự thay đổi, và một số nhiệm vụ của Đội thuế được điều chỉnh thành Thuế cơ sở.

Nhìn chung, các hướng dẫn mới này của Cục Thuế nhằm cụ thể hóa các quy định pháp luật về quản lý thuế và phân định thẩm quyền giữa các cấp chính quyền địa phương.

Cơ quan thuế đã triển khai các biện pháp quản lý và rà soát đối với các cá nhân và doanh nghiệp có hoạt động kinh tế vào ban đêm tại thành phố. Theo đó, đã có 5.680 người nộp thuế được xác định có tham gia hoạt động kinh tế ban đêm, trong đó có 3.550 doanh nghiệp và 2.130 hộ kinh doanh. Các doanh nghiệp và hộ kinh doanh này tập trung chủ yếu tại các tuyến phố trọng điểm như Nguyễn Huệ, Bùi Viện, Lý Tự Trọng, Đề Thám, Phạm Ngũ Lão, Lê Thánh Tôn, Thái Văn Lung…

So với tổng số người nộp thuế đang quản lý, tỷ lệ người nộp thuế có hoạt động kinh tế ban đêm chiếm 13% đối với doanh nghiệp và 26% đối với hộ kinh doanh trên địa bàn. Cơ quan thuế đã xây dựng cơ sở dữ liệu quản lý thuế đối với những đối tượng có hoạt động kinh tế ban đêm và tiến hành kiểm tra chống thất thu thuế.

Trong đó, cơ quan thuế đã lập kế hoạch kiểm tra chuyên đề chống thất thu với 280 doanh nghiệp, truy thu, xử phạt 125 doanh nghiệp với số tiền hơn 11 tỷ đồng, giảm lỗ 112 tỷ đồng, giảm khấu trừ thuế 2,8 tỷ đồng. Sau khi cơ quan thuế tăng cường thanh tra, kiểm tra và quản lý, số thu từ hộ kinh doanh ban đêm đã có chuyển biến tích cực, thu được 32 tỷ đồng, tăng 64% so với cùng kỳ.

Tổng thu thuế từ doanh nghiệp trong 6 tháng đầu năm 2025 cũng tăng 13,6% so với cùng kỳ năm 2024. Đến nay, đã có 2.816 doanh nghiệp và 250 hộ kinh doanh hoạt động kinh tế ban đêm đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền. Tuy nhiên, vẫn còn 714 doanh nghiệp và 1.880 hộ kinh doanh cần tiếp tục vận động, đôn đốc đăng ký.

TP.HCM đang từng bước định hình không gian kinh tế ban đêm với các hoạt động sôi động sau 18h như ẩm thực, giải trí, mua sắm, lưu trú, chợ đêm, tập trung tại các phường trung tâm. Tuy nhiên, để quản lý hoạt động kinh tế đêm vẫn gặp không ít rào cản.

Cơ quan thuế kiến nghị Bộ Tài chính ban hành các giải pháp hậu kiểm đối với việc cấp phép hoạt động kinh doanh của tổ chức, cá nhân, tránh lợi dụng sự thông thoáng trong việc cấp phép, né tránh nghĩa vụ kê khai thuế, gây thất thu ngân sách.

Cơ quan thuế cũng kiến nghị phân cấp quản lý, yêu cầu các nhà hàng, khách sạn, dịch vụ cao cấp… kê khai và nộp thuế tại nơi chi nhánh, địa điểm kinh doanh đang hoạt động theo hình thức hạch toán độc lập. Việc này nhằm tránh tình trạng doanh nghiệp mở chi nhánh phụ thuộc tại nhiều phường trung tâm nhưng kê khai thuế ở trụ sở chính, gây khó quản lý và thất thu ngân sách.

Ngoài ra, các hộ kinh doanh và chuyên gia cũng kiến nghị giảm bớt thủ tục kê khai thuế và sổ sách đơn giản cho hộ kinh doanh, đồng thời đề nghị miễn giảm phần mềm hóa đơn để áp dụng thuế theo doanh thu.

Bộ Tài chính đang tiến hành lấy ý kiến rộng rãi về dự thảo sửa đổi Luật Quản lý thuế, trong đó đề xuất một số cải cách quan trọng trong quản lý thuế đối với hộ kinh doanh. Dự thảo này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc tạo ra một môi trường kinh doanh công bằng và minh bạch hơn, đồng thời nâng cao hiệu quả trong việc quản lý thuế.

Điểm nổi bật trong dự thảo là việc phân loại hộ kinh doanh dựa trên bốn ngưỡng doanh thu cụ thể, thay vì sử dụng cơ chế thuế khoán như trước đây. Việc phân loại này sẽ giúp cơ quan thuế có thể quản lý và thu thuế một cách hiệu quả hơn, giảm thiểu tình trạng thất thu thuế và tăng cường tính tự giác của các hộ kinh doanh.

Theo đề xuất, các hộ kinh doanh sẽ được phân loại dựa trên doanh thu của họ, từ đó áp dụng các phương pháp quản lý thuế phù hợp. Điều này không chỉ giúp cơ quan thuế quản lý tốt hơn mà còn tạo điều kiện cho các hộ kinh doanh hoạt động lành mạnh và phát triển.

Dự thảo sửa đổi Luật Quản lý thuế cũng nhằm mục đích cải thiện môi trường kinh doanh, tạo điều kiện thuận lợi cho các hộ kinh doanh. Việc phân loại hộ kinh doanh theo ngưỡng doanh thu cụ thể cũng sẽ giúp giảm thiểu rủi ro về thuế và tăng cường sự tin tưởng của người dân vào hệ thống thuế.

Việc lấy ý kiến rộng rãi về dự thảo sửa đổi Luật Quản lý thuế cho thấy sự nỗ lực của Bộ Tài chính trong việc hoàn thiện hệ thống thuế, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế – xã hội của đất nước. Đồng thời, việc này cũng thể hiện sự quan tâm của Bộ Tài chính đến việc tạo ra một môi trường kinh doanh công bằng, minh bạch và thuận lợi cho các hộ kinh doanh.

Bộ Tài chính đang tích cực tiếp nhận các ý kiến đóng góp từ cộng đồng, với mục tiêu hoàn thiện dự thảo luật để trình Quốc hội thông qua. Các ý kiến đóng góp sẽ giúp Bộ Tài chính hoàn thiện các quy định pháp luật, đảm bảo việc quản lý thuế đối với hộ kinh doanh được hiệu quả và công bằng.

Dự kiến, việc triển khai dự thảo sửa đổi Luật Quản lý thuế sẽ mang lại nhiều lợi ích cho cả hộ kinh doanh và cơ quan thuế. Việc phân loại hộ kinh doanh dựa trên ngưỡng doanh thu cụ thể sẽ giúp giảm thiểu tình trạng thất thu thuế, đồng thời tạo điều kiện cho các hộ kinh doanh phát triển lành mạnh.

Thông tin chi tiết về dự thảo có thể được tìm hiểu tại trang web của Bộ Tài chính https://www.mof.gov.vn/ hoặc liên hệ trực tiếp với cơ quan chức năng để được hướng dẫn và giải đáp thắc mắc.