Chủ nghĩa tư bản du mục: Xu hướng khởi nghiệp mới cho gen Z và Alpha

Linh — Mon, 18 Aug 2025 05:52:32 +0000

Trong bối cảnh thế giới ngày càng kết nối, một mô hình kinh doanh mới đang nổi lên và thách thức định nghĩa truyền thống về khởi nghiệp. Mô hình này được biết đến với tên gọi “chủ nghĩa tư bản du mục”, nơi các doanh nhân tự do lựa chọn nơi sinh sống, nộp thuế và vận hành doanh nghiệp dựa trên cơ hội toàn cầu thay vì gắn bó với quốc gia sinh ra.

Theo tạp chí Forbes, chủ nghĩa tư bản du mục mang lại cho doanh nhân sự linh hoạt để tối ưu hóa thuế suất, môi trường pháp lý, chất lượng sống và khả năng tiếp cận nguồn vốn. Doanh nhân Mirjana Perkovic, người đã đi qua hơn 100 quốc gia và là thành viên Forbes Business Council, chia sẻ rằng một ý tưởng tuyệt vời có thể thất bại nếu ra mắt ở sai thị trường, nhưng cũng ý tưởng đó có thể trở nên thành công vượt trội nếu được thử nghiệm và triển khai ở đúng nơi.

Xu hướng khởi nghiệp không biên giới – Ảnh 3.

Nhiều công ty khởi nghiệp hiện chọn đặt trụ sở ở Estonia, nơi có chương trình e-Residency do chính phủ phát triển năm 2014, cho phép doanh nhân toàn cầu đăng ký và quản lý công ty hoàn toàn trực tuyến. Dubai cũng hấp dẫn nhờ chính sách 0% thuế thu nhập cá nhân và thị thực du mục số có thời hạn tối đa một năm, có thể gia hạn. Singapore nổi bật với vị trí chiến lược, thuế doanh nghiệp thấp và chương trình hỗ trợ ‘Start-up SG’.

Tính chất ‘du mục’ không chỉ giúp start-up giảm chi phí cố định mà còn tối ưu nguồn vốn và nhân sự. Với làm việc từ xa ngày càng phổ biến, doanh nhân có thể xây dựng đội ngũ toàn cầu, tuyển dụng nhân tài theo kỹ năng thay vì vị trí địa lý. Truyền thống khởi nghiệp thường gắn liền với việc xây dựng công ty tại địa phương, tận dụng hệ sinh thái sẵn có trong không gian cụ thể. Nhưng chủ nghĩa tư bản du mục đang lật ngược tư duy đó: khởi nghiệp không nhất thiết phải ‘cắm rễ’, mà có thể ‘dịch chuyển chiến lược’ để thích nghi với môi trường thuận lợi nhất.

Môi trường ‘màu mỡ’ cho start-up gồm thuế thấp, quy trình thành lập doanh nghiệp nhanh gọn, hạ tầng số mạnh, mạng lưới đầu tư sôi động, không gian làm việc linh hoạt và hệ sinh thái cố vấn phát triển. Thế hệ gen Z và thế hệ Alpha không xem công việc là một kiểu lao động cố định tại văn phòng cụ thể, mà là hành trình trải nghiệm, học hỏi và sáng tạo không giới hạn. Họ sẵn sàng sống ở Croatia, làm việc cho công ty Mỹ và bán hàng cho thị trường châu Phi, miễn có Internet và thị trường tiềm năng.

Xu hướng khởi nghiệp không biên giới – Ảnh 2.

Tuy nhiên, mô hình này không thiếu thách thức. Việc thiếu ổn định, rào cản hành chính giữa các quốc gia, nguy cơ thay đổi chính sách thị thực và khó khăn khi xây dựng văn hóa doanh nghiệp cần được lường trước. Trong bối cảnh thế giới không ngừng biến động, kinh doanh du mục giúp doanh nhân tránh gánh nặng pháp lý không cần thiết, tiếp cận thị trường thuận lợi hơn và giảm chi phí giai đoạn đầu.

Đây không còn là phong trào bên lề, mà đang trở thành khởi nguồn mới cho tinh thần khởi nghiệp thế kỷ 21 – nơi sự dịch chuyển được tận dụng như cơ hội, thay vì bất lợi. ‘Chủ nghĩa tư bản du mục’ là khái niệm về lối sống kết hợp với chiến lược tài chính do doanh nhân người Mỹ Andrew Henderson khởi xướng. Lối sống này khuyến khích doanh nhân, nhà đầu tư tối ưu thuế, đầu tư toàn cầu, tích lũy nhiều quốc tịch và sinh sống linh hoạt ở nhiều nước để tăng tự do cá nhân và bảo vệ tài sản.

Start-up có thể vay vốn ngân hàng bằng cách nào?

Linh — Thu, 24 Jul 2025 06:50:29 +0000

Việc tiếp cận vốn tín dụng ngân hàng đang là một thách thức đáng kể đối với các doanh nghiệp khởi nghiệp (start-up) tại Việt Nam. Tuy nhiên, ông Phạm Hồng Hải, Tổng giám đốc Ngân hàng TMCP Phương Đông (OCB), cho rằng vẫn có giải pháp để giải quyết vấn đề này.

Start-up thường chỉ có ‘cái thân của nhà sáng lập”, cơ sở nào để vay vốn ngân hàng? – Ảnh 5.

Tại sự kiện ‘Banking innovation for startups’ do Genesia Ventures và OCB tổ chức vào chiều ngày 18/7, ông Hải đã chia sẻ về những khó khăn mà các start-up gặp phải khi tiếp cận vốn tín dụng ngân hàng. Theo ông, tư duy truyền thống của các ngân hàng hiện nay vẫn rất khó thay đổi khi xét đến một khoản vay. Thông thường, câu hỏi đầu tiên mà ngân hàng đặt ra là ‘Doanh nghiệp có tài sản đảm bảo không?’. Trong khi đó, nhiều start-up chỉ có ‘cái thân của nhà sáng lập’ làm vốn.

Start-up thường chỉ có ‘cái thân của nhà sáng lập”, cơ sở nào để vay vốn ngân hàng? – Ảnh 2.

Điều kiện ‘tài sản đảm bảo’ là một phần quan trọng của cơ chế quản lý rủi ro trong ngành tài chính truyền thống. Tuy nhiên, đối với các start-up có mô hình kinh doanh đổi mới và ít tài sản hữu hình, yêu cầu này trở nên bất cập. Một rào cản khác mà start-up gặp phải là tỉ lệ nợ trên vốn thường ở mức cao. Do đặc thù phát triển nhanh và cần ‘đốt tiền’ trong giai đoạn đầu, các start-up có nhu cầu vốn lớn nhưng lại ít vốn chủ sở hữu. Điều này làm gia tăng lo ngại rủi ro tín dụng từ phía ngân hàng.

Không chỉ vậy, sự khác biệt về mô hình hoạt động, chiến lược kinh doanh và tổ chức vận hành khiến bộ phận phân tích tín dụng của ngân hàng gặp khó trong việc đánh giá và quản trị rủi ro đối với start-up. Để giải quyết vấn đề này, ông Hải cho rằng việc thay đổi cách tiếp cận là điều tất yếu nếu ngân hàng muốn hỗ trợ các doanh nghiệp khởi nghiệp.

Niềm tin vào người sáng lập (founder) là yếu tố hàng đầu. Không chỉ với start-up, bất kỳ doanh nghiệp nào, nếu người đứng đầu không tạo được sự tin tưởng thì dù số liệu tài chính có ‘đẹp’ ra sao thì khoản vay cũng khó được phê duyệt. Ngoài ra, nếu nhà sáng lập từng nhiều lần khởi nghiệp (cả thành công và thất bại), có kinh nghiệm, cam kết sẽ tạo được niềm tin lớn cho ngân hàng. Yếu tố này đôi khi không thể đo lường bằng số liệu, mà cần cảm nhận từ việc tiếp xúc, đánh giá tổng thể về con người.

Ngoài tài sản hữu hình, việc start-up có mô hình kinh doanh tốt, tạo ra dòng tiền đều đặn sẽ có khả năng thuyết phục ngân hàng. Nếu start-up cung cấp dịch vụ cho các đối tác uy tín như Pepsi, Coca, Microsoft… thì khoản thu dễ định lượng, bảo đảm dòng tiền thực và minh bạch. ‘Không cần tài sản đảm bảo, nhưng dòng tiền phải chảy qua ngân hàng, để ngân hàng còn theo dõi và quản trị rủi ro’, ông Hải chia sẻ. Các start-up có kế hoạch kinh doanh tốt, dòng tiền ổn thì ‘cứ tự tin nói chuyện với ngân hàng’.

Start-up – Tapchidoanhnhan.com

Chủ nghĩa tư bản du mục: Xu hướng khởi nghiệp mới cho gen Z và Alpha

Start-up có thể vay vốn ngân hàng bằng cách nào?