Tế bào – Tapchidoanhnhan.com https://tapchidoanhnhan.com Kết nối doanh nhân, lan tỏa tri thức, nâng tầm giá trị Sat, 30 Aug 2025 14:19:23 +0000 vi hourly 1 https://wordpress.org/?v=6.7.2 https://cloud.linh.pro/tapchidoanhnhan/2025/08/ceo.svg Tế bào – Tapchidoanhnhan.com https://tapchidoanhnhan.com 32 32 Phát hiện 5 quy tắc cơ bản chi phối cấu trúc và hành vi của tế bào trong cơ thể https://tapchidoanhnhan.com/phat-hien-5-quy-tac-co-ban-chi-phoi-cau-truc-va-hanh-vi-cua-te-bao-trong-co-the/ Sat, 30 Aug 2025 14:19:19 +0000 https://tapchidoanhnhan.com/phat-hien-5-quy-tac-co-ban-chi-phoi-cau-truc-va-hanh-vi-cua-te-bao-trong-co-the/

Một nhóm các nhà nghiên cứu từ Trung tâm Nghiên cứu và Điều trị Ung thư Helen F. Graham của ChristianaCare và Đại học Delaware đã đạt được một bước tiến quan trọng trong việc hiểu rõ cách cơ thể duy trì cấu trúc phức tạp của các mô. Nghiên cứu của họ, vừa được công bố trên tạp chí khoa học Biology of the Cell, chỉ ra rằng chỉ cần năm quy tắc cơ bản có thể giải thích cách cơ thể duy trì cấu trúc của các mô, chẳng hạn như ruột kết, bất kể các tế bào liên tục chết và được thay thế.

“This may be the biological version of a blueprint,” said Bruce Boman, M.D., Ph.D. (right), with Gary Schleiniger.
“This may be the biological version of a blueprint,” said Bruce Boman, M.D., Ph.D. (right), with Gary Schleiniger.

Đây là kết quả của hơn 15 năm hợp tác giữa các nhà toán học và các nhà sinh học ung thư để tìm ra các quy tắc chi phối cấu trúc mô và hành vi của tế bào. Phát hiện này có thể là bước đầu tiên trong việc tìm ra ‘bản thiết kế’ của cơ thể, tương tự như mã di truyền giải thích cách gen hoạt động.

Computer-generated image showing how cells in the human colon renew and organize over time, based on mathematical modeling.
Computer-generated image showing how cells in the human colon renew and organize over time, based on mathematical modeling.

Các nhà nghiên cứu đã sử dụng mô hình toán học để mô phỏng hành vi của tế bào và xác định năm quy tắc cốt lõi chi phối cấu trúc và hành vi của tế bào. Năm quy tắc này bao gồm thời điểm phân chia tế bào, thứ tự phân chia tế bào, hướng phân chia và di chuyển của tế bào, số lần phân chia của tế bào và thời gian sống của tế bào trước khi chết.

Những quy tắc này hoạt động cùng nhau như một ‘kịch bản’ để kiểm soát vị trí của tế bào, thời điểm phân chia và thời gian tồn tại, giúp các mô hoạt động và duy trì cấu trúc một cách chính xác. Các nhà nghiên cứu tin rằng những quy tắc này có thể áp dụng cho nhiều loại mô khác nhau trên cơ thể, bao gồm da, gan, não và hơn thế nữa.

Tầm quan trọng của việc tìm ra ‘mã mô’ này không chỉ giúp các nhà khoa học hiểu rõ hơn về cách mô chữa lành sau chấn thương, cách các dị tật bẩm sinh xảy ra, mà còn giúp hiểu rõ cách các bệnh như ung thư phát triển khi mã này bị gián đoạn. Nghiên cứu này cũng có ý nghĩa quan trọng đối với dự án Atlas Tế bào Con người, một hợp tác khoa học toàn cầu nhằm lập bản đồ mọi loại tế bào trong cơ thể con người.

Trong tương lai, nhóm nghiên cứu sẽ kiểm tra các dự đoán của mô hình một cách thử nghiệm, hoàn thiện mô hình với dữ liệu bổ sung và khám phá liên quan đến sinh học ung thư, đặc biệt là cách các gián đoạn của mã mô có thể dẫn đến sự phát triển của khối u hoặc di căn.

]]>
Các nhà khoa học phát hiện cấu trúc actin cơ học giúp tế bào miễn dịch đi qua mô hẹp https://tapchidoanhnhan.com/cac-nha-khoa-hoc-phat-hien-cau-truc-actin-co-hoc-giup-te-bao-mien-dich-di-qua-mo-hep/ Fri, 08 Aug 2025 16:33:30 +0000 https://tapchidoanhnhan.com/cac-nha-khoa-hoc-phat-hien-cau-truc-actin-co-hoc-giup-te-bao-mien-dich-di-qua-mo-hep/

Các tế bào dendritic, một thành phần quan trọng của hệ thống miễn dịch, có khả năng di chuyển qua các môi trường phức tạp để thực hiện chức năng của mình. Quá trình di chuyển này đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các lực cơ học và các cấu trúc tế bào nội bộ. Khi di chuyển qua các khe hẹp, các tế bào dendritic tạm thời hình thành một cấu trúc actin cơ học nhạy cảm ở phía trước nhân. Cấu trúc này đóng vai trò quan trọng trong việc đẩy ra ngoài chống lại mô xung quanh, giúp mở rộng đường đi và cho phép phần thân tế bào lớn di chuyển qua.

Cấu trúc actin cơ học này không chỉ giúp tế bào dendritic mở rộng đường đi mà còn hoạt động như một tụ điện cơ học. Chức năng này cho phép tế bào cân bằng lực nhô ra phía trước ở mép dẫn đầu và lực nhô ra ngoài ở thân tế bào. Sự cân bằng lực này là rất quan trọng để đảm bảo tế bào di chuyển một cách hiệu quả và tránh bị tổn thương trong quá trình di chuyển.

Quá trình di chuyển của tế bào miễn dịch, đặc biệt là tế bào dendritic và tế bào T, là một phần quan trọng của phản ứng miễn dịch. Việc hiểu rõ cơ chế di chuyển này có ý nghĩa quan trọng trong nghiên cứu về hệ thống miễn dịch và các bệnh liên quan đến suy giảm miễn dịch. Nghiên cứu về cơ chế di chuyển của tế bào miễn dịch có thể giúp phát triển các chiến lược mới để điều trị các bệnh liên quan đến suy giảm miễn dịch.

Gần đây, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng protein DOCK8 đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh sự phân phối actin cơ học trong tế bào miễn dịch. Protein này giúp duy trì sự gắn kết của tế bào miễn dịch và bảo vệ nhân tế bào trong quá trình di chuyển. Các nghiên cứu về protein DOCK8 và vai trò của nó trong việc điều chỉnh sự di chuyển của tế bào miễn dịch đã mở ra những hướng nghiên cứu mới trong lĩnh vực này.

Để hiểu rõ hơn về cơ chế di chuyển của tế bào miễn dịch, các nhà nghiên cứu cần tiếp tục khám phá các yếu tố cơ học và phân tử liên quan đến quá trình này. Việc nghiên cứu về cơ chế di chuyển của tế bào miễn dịch không chỉ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về hệ thống miễn dịch mà còn có thể dẫn đến việc phát triển các chiến lược mới để điều trị các bệnh liên quan đến suy giảm miễn dịch. Thông tin thêm về vai trò của protein DOCK8 trong hệ miễn dịch có thể được tìm thấy trong các nghiên cứu gần đây.

]]>
Tinh trùng – tế bào sinh sản của nam giới được hình thành và phát triển như thế nào? https://tapchidoanhnhan.com/tinh-trung-te-bao-sinh-san-cua-nam-gioi-duoc-hinh-thanh-va-phat-trien-nhu-the-nao/ Mon, 28 Jul 2025 22:48:59 +0000 https://tapchidoanhnhan.com/tinh-trung-te-bao-sinh-san-cua-nam-gioi-duoc-hinh-thanh-va-phat-trien-nhu-the-nao/

Khi nhắc đến các thuật ngữ như tinh dịch, tinh trùng, nước xuất tinh, chất xuất tinh, dịch xuất tinh, nhiều người thường sử dụng chúng một cách lẫn lộn. Tuy nhiên, mỗi thuật ngữ đều có ý nghĩa riêng biệt và không hoàn toàn giống nhau.

Tinh trùng là tế bào sinh sản của nam giới, có hình oval và đuôi dài, kích thước chỉ 1/20 mm. Chúng được sản xuất ở hai tinh hoàn và bắt đầu xuất hiện ở tuổi dậy thì. Mỗi ngày, tinh hoàn sản xuất khoảng 200 triệu tinh trùng. Để phát triển, tinh trùng cần một phạm vi nhiệt độ từ 34-35 độ C, thấp hơn nhiệt độ cơ thể thông thường.

Mỗi tinh trùng mang các nhiễm sắc thể, được cấu thành từ DNA và gen. Khi một tế bào tinh trùng thụ tinh với một tế bào sinh sản nữ, thông tin di truyền của tinh trùng và noãn kết hợp với nhau để hình thành một phôi.

Tinh dịch là hỗn hợp của tinh trùng và dịch xuất tinh. Dịch xuất tinh được tạo ra trong các tuyến sinh dục, bao gồm túi tinh và tuyến tiền liệt. Dịch xuất tinh có chức năng nuôi dưỡng và bảo vệ tinh trùng trong hành trình đến ống dẫn trứng.

Tinh dịch bao gồm khoảng 10% tinh trùng và 90% chất lỏng từ túi tinh và tuyến tiền liệt. Khi xuất tinh, chất lỏng và tinh trùng được tiết vào niệu đạo và kết hợp thành tinh dịch.

Thông thường, mỗi ml tinh dịch chứa từ 15 đến 200 triệu tinh trùng. Nếu tinh dịch được xuất vào âm đạo, tinh trùng phải đi khoảng 15 cm để đến ống dẫn trứng, nơi thường xuyên thụ tinh.

Những tinh trùng nhanh nhất và khỏe mạnh nhất có thể đi qua quãng đường này chỉ trong 30 phút. Đối với một người có chiều cao trung bình, điều này tương đương với việc bơi khoảng 5 km trong nửa giờ.

Ngoài ra, một dương vật cương cứng và kích thích có thể tiết ra chất xuất tinh, một chất lỏng dạng nhầy giúp bôi trơn và rửa trôi niệu đạo. Về mặt lý thuyết, chất xuất tinh không chứa tinh trùng, nhưng một nghiên cứu nhỏ đã phát hiện ra rằng chất xuất tinh của khoảng 40% đàn ông được nghiên cứu có chứa tinh trùng, mặc dù với số lượng rất nhỏ.

Tinh dịch có thể cung cấp thông tin về sức khỏe tổng thể của một người. Tinh dịch thường có màu kem trắng hoặc xám nhạt và có mùi amoniac hoặc tẩy nhẹ. Tuy nhiên, màu sắc, độ đặc và mùi của tinh dịch có thể thay đổi giữa các cá nhân và thậm chí trong các ngày khác nhau đối với cùng một người.

Nếu tinh dịch có mùi khó chịu, có thể đó là dấu hiệu của nhiễm trùng và nên được kiểm tra bởi bác sĩ. Tránh thai và vô sinh cũng là các vấn đề liên quan đến tinh dịch và sức khỏe sinh sản của nam giới.

Căng thẳng oxy hóa có tác động tiêu cực đến sức khỏe tinh trùng và góp phần gây vô sinh nam. Để giữ cho tinh trùng khỏe mạnh, nên ăn uống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên, duy trì cân nặng khỏe mạnh và không hút thuốc, sử dụng ma túy hoặc uống quá nhiều rượu.

Một số nghiên cứu cũng đã chỉ ra rằng việc cắt ống dẫn tinh là một hình thức tránh thai nam hiệu quả. Các thử nghiệm lâm sàng cũng đã bắt đầu cho một loại thuốc tránh thai nam tiềm năng mới ngăn chặn sản xuất tinh trùng trong tinh hoàn.

Tổ chức Y tế Thế giới đã công bố các giá trị cho thể tích tinh dịch và số lượng tinh trùng, nồng độ, chuyển động và cấu trúc trong số những người nam giới sinh sản. Tuy nhiên, số lượng tinh trùng thấp không phải lúc nào cũng có nghĩa là khả năng sinh sản thấp hơn.

]]>