Mỹ vừa công bố quyết định áp thuế 20% đối với toàn bộ hàng hóa xuất khẩu từ Việt Nam, một động thái thu hút sự quan tâm trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đang trải qua những biến động đáng kể. Với vị thế là một trong những quốc gia xuất khẩu hàng hóa hàng đầu, Việt Nam hiện có nhiều mặt hàng chủ lực như dệt may, da giày, và điện tử đang được xuất khẩu sang thị trường Mỹ.

Mức thuế mới mà Mỹ áp dụng được xem là một bước tăng đáng kể so với các mức thuế trước đây. Điều này đặt ra câu hỏi về tác động của quyết định này đối với kinh tế Việt Nam cũng như mối quan hệ thương mại giữa hai nước. Việc áp thuế này không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến các doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam mà còn có thể gây ra những tác động dây chuyền trên toàn bộ nền kinh tế.

Không chỉ Việt Nam, một số quốc gia khác cũng đang phải đối mặt với các mức thuế nhập khẩu từ Mỹ. Tuy nhiên, mức thuế 20% được đánh giá là khá cao so với các nước khác như Nhật Bản, Hàn Quốc, và Campuchia. Nhật Bản và Hàn Quốc, những đối tác thương mại lớn của Mỹ trong khu vực, hiện đang chịu mức thuế thấp hơn. Campuchia, một quốc gia láng giềng của Việt Nam, cũng được hưởng mức thuế ưu đãi trong một số lĩnh vực. Điều này đặt ra câu hỏi về lý do tại sao Việt Nam lại bị áp mức thuế mạnh hơn so với các nước khác.

Theo một số chuyên gia, quyết định này có thể xuất phát từ việc Mỹ muốn điều chỉnh lại chính sách thương mại với các nước châu Á, trong bối cảnh có những lo ngại về việc Trung Quốc và các nước khác đang thực hiện các hoạt động thương mại không công bằng. Mỹ đang tìm cách thiết lập lại cán cân thương mại và có thể đang xem Việt Nam là một mục tiêu để điều chỉnh.

Tuy nhiên, các chuyên gia cũng cảnh báo rằng mức thuế mới có thể ảnh hưởng tiêu cực đến xuất khẩu của Việt Nam, đặc biệt là trong các ngành công nghiệp chủ lực như dệt may và điện tử. Điều này có thể dẫn đến giảm tăng trưởng kinh tế và tạo ra thách thức cho các doanh nghiệp Việt Nam trong việc duy trì hoạt động xuất khẩu. Các doanh nghiệp sẽ phải tìm cách thích nghi với mức thuế mới, có thể thông qua việc tái cơ cấu sản xuất hoặc tìm kiếm thị trường xuất khẩu mới.

Mỹ và Việt Nam đã có một mối quan hệ thương mại tương đối tốt trong những năm gần đây, với Việt Nam trở thành một trong những đối tác thương mại quan trọng của Mỹ ở khu vực châu Á. Tuy nhiên, quyết định áp mức thuế 20% lên hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam có thể làm căng thẳng mối quan hệ này. Việc duy trì mối quan hệ thương mại tốt đẹp giữa hai nước sẽ đòi hỏi nỗ lực từ cả hai phía trong việc giải quyết các vấn đề và tìm kiếm giải pháp cho các thách thức thương mại.

Trước những thách thức mới, Việt Nam sẽ phải đối mặt với những khó khăn không nhỏ trong việc duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế. Với vị thế là một trong những nền kinh tế phát triển nhanh nhất ở châu Á và đang tiến gần đến top 30 nền kinh tế lớn nhất thế giới, Việt Nam cần có những chiến lược phù hợp để thích nghi với tình hình mới và tiếp tục phát triển bền vững.

Quyết định áp thuế của Mỹ đối với hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam được công bố trong bối cảnh nhiều quốc gia đang phải điều chỉnh chiến lược thương mại do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19 và căng thẳng thương mại toàn cầu. Các cuộc đàm phán thương mại giữa các quốc gia đang diễn ra để tìm kiếm giải pháp cho các thách thức thương mại hiện nay.

Ngày 10/7, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố rằng các quốc gia không đạt được thỏa thuận thương mại song phương với Washington sẽ phải đối mặt với mức thuế từ 15% đến 20% đối với hàng hóa xuất khẩu sang Mỹ. Ông Trump cho biết mức thuế này sẽ áp dụng cho phần lớn các đối tác thương mại không đạt được thỏa thuận trước thời hạn 1/8.

“Tôi nghĩ mức thuế sẽ rơi vào khoảng 15% đến 20%, có lẽ là một trong hai con số đó”, ông Trump nói với các phóng viên. Mức thuế mà ông Trump đề cập cao hơn nhiều so với mức 10% mà ông công bố hồi tháng 4. Tuần trước, ông tuyên bố rằng Mỹ sẽ áp thuế đơn giản và trực tiếp từ 15% đến 50% đối với các quốc gia không có quan hệ tốt với Mỹ.

Chính quyền ông Trump sẽ sớm thông báo cho khoảng 200 quốc gia về mức thuế mới, mà ông gọi là “thuế thế giới”. Ông Trump đã công bố mức thuế lên tới 50% đối với một số quốc gia, bao gồm cả Brazil, nếu những nước đó không đạt được thỏa thuận thương mại với Mỹ.

Các tuyên bố gần đây của ông Trump đã khiến nhiều quốc gia gấp rút bước vào các cuộc đàm phán nhằm tìm kiếm mức thuế thấp hơn. Ấn Độ, Pakistan, Canada và Thái Lan là một số quốc gia đang đàm phán với Mỹ.

Chỉ một ngày trước, ông Trump đã đạt được một thỏa thuận thương mại quy mô lớn với Liên minh châu Âu (EU), bao gồm mức thuế 15% đối với phần lớn hàng hóa EU, 600 tỷ USD đầu tư từ các công ty châu Âu vào Mỹ, và 750 tỷ USD mua năng lượng từ Mỹ trong 3 năm tới.

Thỏa thuận với EU diễn ra sau khi Mỹ đạt được thỏa thuận 550 tỷ USD với Nhật Bản hồi tuần trước, cùng các thỏa thuận nhỏ hơn với Anh, Indonesia. Một số cuộc đàm phán khác vẫn đang tiếp diễn, bao gồm với Ấn Độ.

Ông Trump nhiều lần bày tỏ quan điểm theo đuổi một hệ thống thuế quan rõ ràng, thay vì các đàm phán phức tạp với từng quốc gia. “Chúng tôi sẽ đặt ra một mức thuế cho phần còn lại của thế giới. Và đó là số tiền họ sẽ phải trả nếu muốn làm ăn với Mỹ”, ông nhấn mạnh.

Thủ tướng Canada Mark Carney cho biết đàm phán thương mại với Mỹ đang bước vào giai đoạn căng thẳng. Ông thừa nhận rằng Canada vẫn đang hy vọng đạt được một mức thuế thấp hơn con số 35% mà ông Trump đã công bố đối với một số mặt hàng nhập khẩu từ Canada.

Theo kết quả khảo sát của Cục Thống kê, trong quý 3, có 30,8% doanh nghiệp dự kiến tăng số lượng đơn đặt hàng xuất khẩu mới, trong khi 51% số doanh nghiệp dự kiến ổn định và 18,2% số doanh nghiệp dự kiến giảm. Đồng thời, 37,3% doanh nghiệp kỳ vọng tình hình sản xuất kinh doanh sẽ khả quan hơn quý trước. Tuy nhiên, trong bối cảnh tình hình thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp, các doanh nghiệp sẽ đối mặt với nhiều thách thức từ các biến động về kinh tế, chính trị trên thế giới.

Kết quả điều tra xu hướng kinh doanh trong quý 3 đối với các doanh nghiệp thuộc ngành công nghiệp chế biến, chế tạo cho thấy 37,3% số doanh nghiệp đánh giá xu hướng sẽ tốt lên so với quý trước, 43,5% số doanh nghiệp cho rằng tình hình sản xuất kinh doanh sẽ ổn định. Khu vực doanh nghiệp đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) có 81% số doanh nghiệp dự báo tình hình sản xuất kinh doanh quý 3 tốt hơn và giữ ổn định so với quý trước. Tỷ lệ này ở khu vực doanh nghiệp ngoài nhà nước và khu vực doanh nghiệp nhà nước lần lượt là 80,7% và 79,8%.

Bà Phí Thị Hương Nga, Trưởng ban Thống kê công nghiệp xây dựng, Cục Thống kê, Bộ Tài Chính, cho biết những tháng tới là giai đoạn quan trọng cho tăng trưởng sản xuất để chuẩn bị nhu cầu tiêu dùng cho các kỳ nghỉ lễ lớn ở Mỹ và châu Âu. Trong nước, việc chuyển đổi sang mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, cắt giảm tầng nấc trung gian và thủ tục hành chính giúp doanh nghiệp chủ động hơn trong lập kế hoạch sản xuất, kinh doanh. Cuộc chiến chống hàng giả, hàng nhái sẽ giúp doanh nghiệp đẩy mạnh sản xuất.

Tuy nhiên, vẫn sẽ tồn tại những thách thức bên cạnh các thuận lợi trên. Các hoạt động sản xuất công nghiệp chịu tác động từ giá dầu, khí quốc tế biến động và chính sách thương mại có thể gây áp lực lên chi phí sản xuất hoặc gián đoạn chuỗi cung ứng. Điều này có thể làm giảm khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp và gây khó khăn cho hoạt động sản xuất và xuất khẩu. Thêm vào đó, sự chuyển đổi mô hình sản xuất xanh, sạch, ứng cung công nghệ thông tin trong sản xuất nhằm chuyển hướng thị trường, nâng cao giá trị nội bộ đòi hỏi nguồn vốn đầu tư lớn.