Nhiều bệnh nhân mắc bệnh đa xơ cứng (MS) thường gặp phải tình trạng co cứng cơ, khiến cơ bắp chống lại việc bị kéo giãn, dẫn đến đau đớn, suy giảm chức năng, giảm khả năng vận động và chất lượng cuộc sống kém hơn. Hiện tại, không có phương pháp chữa trị thực sự cho tình trạng co cứng cơ, nhưng nó thường được quản lý bằng các phương pháp điều trị khác nhau dựa trên nhu cầu của mỗi người, bao gồm cả thuốc uống và tiêm.

Viện Thần kinh học Gardner của Đại học Cincinnati hiện đang là địa điểm thử nghiệm cho một thử nghiệm lâm sàng mới, kiểm tra một loại thuốc uống giúp tăng cường các phân tử tự nhiên trong cơ thể để giúp cơ bắp thư giãn như một phương pháp điều trị co cứng cơ ở bệnh nhân MS. Loại thuốc này được thiết kế để ức chế hai enzyme phân hủy endocannabinoids, monoacylglycerol lipase (MAGL) và fatty acid amide hydrolase (FAAH), cho phép endocannabinoids giúp điều chỉnh các cơ co cứng quá mức.

TS. Shahla Hosseini, giáo sư adjunct của Y học Vật lý và Phục hồi chức năng tại Bộ môn Thần kinh học và Y học Phục hồi chức năng của Đại học Cincinnati, cho biết: ‘Các bác sĩ điều trị co cứng cơ có số lượng thuốc hạn chế để lựa chọn. Trong 20 đến 30 năm qua, chúng tôi chưa thấy sự phát triển của các loại thuốc uống hiệu quả mới để điều trị co cứng cơ tại Hoa Kỳ.’

Cơ thể tự nhiên sản xuất các phân tử gọi là endocannabinoids giúp cơ bắp thư giãn và đóng vai trò trong các chức năng khác, bao gồm điều chỉnh tâm trạng, đau đớn và giấc ngủ. Các thử nghiệm lâm sàng sẽ tuyển dụng khoảng 200 người mắc bệnh MS tại nhiều địa điểm để ngẫu nhiên sử dụng một trong ba liều thuốc thử nghiệm hoặc giả dược hàng ngày trong sáu tuần. Một giai đoạn tùy chọn bổ sung sáu tuần sẽ so sánh tác động của chỉ ba liều khác nhau đối với việc điều trị co cứng cơ.

Nếu loại thuốc thử nghiệm này được chứng minh là hiệu quả trong nghiên cứu này đối với những người tham gia mắc bệnh MS, nó có thể cho thấy tiềm năng sử dụng rộng rãi hơn như một công cụ khác cho các bác sĩ lâm sàng ngoài các phương pháp điều trị hiện tại như kéo giãn, yoga, tiêm toxin botulinum và liệu pháp vật lý và nghề nghiệp.

Nhóm nghiên cứu tại Trường Đại học Cần Thơ vừa đạt được thành tựu đáng kể trong việc chiết xuất fibroin từ kén tằm Đà Lạt và phát triển hệ vi hạt fibroin có khả năng tương thích sinh học cao. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc tận dụng nguồn nguyên liệu tơ tằm Việt Nam và đóng góp vào xu hướng phát triển vật liệu sinh học tự nhiên, bền vững và an toàn.

Fibroin là một loại protein cấu trúc chính trong sợi tơ tằm, được biết đến với các đặc tính nổi bật như bền vững, tương thích sinh học cao, phân hủy được trong cơ thể và có khả năng kiểm soát giải phóng dược chất. Để chiết xuất fibroin từ kén tằm Đà Lạt, nhóm nghiên cứu đã thực hiện một quy trình nghiêm ngặt. Đầu tiên, họ loại bỏ lớp sericin gây dị ứng, sau đó hòa tan sợi tơ sạch trong hỗn hợp muối đặc biệt. Từ 10 gram kén tằm, nhóm nghiên cứu đã thu được 7,3 gram tơ đã loại sericin và 1,25 gram fibroin với hiệu suất 25,06%.

Fibroin sau khi chiết xuất được bảo quản dưới dạng dung dịch hoặc đông khô thành bột. Điều đáng chú ý là fibroin vẫn giữ ổn định tính chất sau nhiều tháng bảo quản. Nhóm nghiên cứu cũng đã bào chế hệ vi hạt fibroin bằng phương pháp đổi dung môi. Họ cho fibroin tiếp xúc với ethanol để tạo thành hạt nhỏ, với tỷ lệ fibroin:ethanol được tối ưu là 1:5 và hiệu suất tạo hạt đạt 65%. Kết quả phân tích kích thước cho thấy vi hạt có kích thước trung bình khoảng 0,175 µm, phân bố khá đồng đều trong khoảng 0,1 – 0,3 µm.

Một trong những yếu tố quan trọng nhất là thử nghiệm an toàn trên màng phôi gà cho thấy cả dung dịch fibroin và hệ vi hạt fibroin đều không gây sưng tấy, xuất huyết hay tổn thương mạch máu. Kết quả này khẳng định rằng vật liệu fibroin từ tằm Đà Lạt an toàn với mô sống, phù hợp để ứng dụng trong các sản phẩm tiếp xúc trực tiếp với da hoặc đường tiêu hóa.

Ngoài ra, hệ vi hạt fibroin còn thể hiện khả năng bảo vệ dược chất bên trong khỏi sự phân hủy bởi môi trường axit và enzyme tiêu hóa. Khi thử nghiệm trong dung dịch mô phỏng dịch dạ dày và ruột non, hệ vi hạt fibroin vẫn giữ được đến 99,8% khối lượng ban đầu. Điều này mở ra triển vọng ứng dụng fibroin từ tơ tằm Đà Lạt trong việc tạo các hệ mang thuốc tiêm hoặc uống, kem dưỡng sinh học, mặt nạ sinh học, hoặc vật liệu trong tái tạo mô, phẫu thuật thẩm mỹ.

Nghiên cứu này không chỉ góp phần vào việc phát triển các vật liệu sinh học tự nhiên, bền vững và an toàn mà còn mở ra hướng tận dụng nguồn nguyên liệu tơ tằm Việt Nam một cách hiệu quả hơn. Trong tương lai, fibroin từ tơ tằm Đà Lạt có thể trở thành một vật liệu quan trọng trong nhiều ứng dụng y sinh và chăm sóc sức khỏe.