Trong bối cảnh hiện nay, các thỏa thuận thương mại quốc tế đang trở thành tâm điểm chú ý hơn bao giờ hết. Việc Tổng thống Mỹ Donald Trump đe dọa các quốc gia bằng việc áp thuế quan cao hơn cho đến khi họ đồng ý ký kết các thỏa thuận mới với Mỹ đã làm dấy lên nhiều quan ngại. Tuy nhiên, quá trình đàm phán các thỏa thuận thương mại giữa các quốc gia diễn ra như thế nào và liệu những hành động mạnh mẽ của ông Trump có làm thay đổi cách thức tiến hành các cuộc đàm phán hay không?

Jason Langrish, một nhà đàm phán thương mại kỳ cựu của Canada, cho biết rằng những lời đe dọa áp thuế của ông Trump đã làm xấu đi bầu không khí trong phòng đàm phán. Ông giải thích rằng gần đây, trong thời kỳ chủ nghĩa dân tộc và chủ nghĩa bản địa đang gia tăng, các thỏa thuận thương mại đã trở nên mang tính phòng thủ và buộc tội nhiều hơn. Điều này trái ngược với cách thức các thỏa thuận như vậy được đạt được trước đây, khi các cuộc đàm phán thương mại thường mang tính tích cực vì bạn đang nâng cấp một thỏa thuận vốn đã có hiệu quả giữa hai quốc gia.

Một cựu đàm phán viên thương mại khác, Karl Falkenberg, người đã nhiều năm làm đại diện cho EU trong các cuộc đàm phán, nói rằng ông Trump ‘không chấp nhận luật chơi’. Ông không có ý khen ngợi, nhưng ông Trump chắc chắn sẽ coi đó là một lời khen. Việc ông Trump thực hiện các hành động mạnh mẽ và bất ngờ trong các cuộc đàm phán thương mại đã làm cho nhiều người trong ngành phải xem xét lại cách thức tiến hành các cuộc đàm phán.

Quá trình đàm phán thương mại thường bắt đầu với việc mỗi bên chỉ định một trưởng đoàn đàm phán. Các nhóm được bố trí cho mỗi bàn đàm phán, có thể bao gồm các vấn đề như thuế quan, quy định, và mua sắm chính phủ. Mỗi bàn đàm phán sẽ có một thành viên phụ trách riêng. Sau đó, ‘cuộc đua bắt đầu’, lưu ý rằng các thỏa thuận thường mất nhiều năm để hoàn tất.

Đối với ông Falkenberg, một ngày làm việc điển hình trong các cuộc đàm phán gồm một phiên vào buổi sáng và một phiên vào buổi chiều, nhưng ông cho biết đã từng ‘rời văn phòng lúc 5 giờ sáng’. Mặc dù các bộ phim chính trị truyền hình thường phóng đại các xung đột trong đàm phán, nhưng hầu hết những người trong ngành đều nói rằng công việc thực sự diễn ra âm thầm, trong nhiều giờ thương lượng chiến lược, cả cho và nhận.

Wendy Cutler, một cựu nhà đàm phán thương mại của Mỹ, cho biết rằng yếu tố quan trọng nhất trong đàm phán là sự tin tưởng. Bà nói rằng bạn sẽ không bao giờ có được 100% sự tin tưởng, bởi vì mỗi bên đều có các mục tiêu quốc gia riêng. Nhưng nếu bạn cảm thấy có thể chia sẻ không chính thức các đề xuất với phía bên kia, và điều đó sẽ không bị rò rỉ ra báo chí hay lan truyền đến các bên liên quan, thì sẽ dễ dàng hơn để đi đến một kết thúc thành công.

Tuy nhiên, trong khi các yếu tố nội bộ trong phòng đàm phán có vai trò quan trọng, thì những gì đang diễn ra bên ngoài thế giới mới chính là thứ có thể quyết định sự thành – bại của một thỏa thuận. Ông Langrish chỉ ra rằng có những người phản đối một thỏa thuận được ký kết, chẳng hạn như một lĩnh vực kinh tế có thể bị ảnh hưởng tiêu cực, hoặc phe đối lập chính trị trong nước.

Bà Cutler nói thêm rằng điều khiến các nhóm đàm phán của Mỹ gặp khó khăn chính là việc ông Trump muốn họ ký kết các thỏa thuận mới với hầu hết các quốc gia trong một khoảng thời gian rất ngắn. Lời khuyên của bà Cutler dành cho Tổng thống Donald Trump và những người thân cận ông là hãy ngưng sử dụng mạng xã hội, vì việc quá công khai một cuộc đàm phán có thể gây ảnh hưởng đến tiến trình.

Trong khi đó, khi thuế quan của Mỹ dường như liên tục tăng giảm một cách khó hiểu, giới luật sư thương mại trên toàn thế giới đang rất được săn đón. Họ phải giúp các doanh nghiệp và các quốc gia hiểu và thích nghi với những thay đổi trong chính sách thương mại của Mỹ.

Như vậy, quá trình đàm phán thương mại quốc tế đang trở nên ngày càng phức tạp và thách thức hơn. Các quốc gia phải cân nhắc kỹ lưỡng các yếu tố nội bộ và bên ngoài để đạt được một thỏa thuận thương mại thành công.

Ngày 24/7, Liên minh châu Âu (EU) đã tăng cường sức ép lên chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump thông qua một gói biện pháp đáp trả. Đây là động thái nhằm bảo vệ lợi ích của EU trước những hành động của Mỹ, đặc biệt là việc áp thuế thép và nhôm. Gói biện pháp này được đưa ra trong bối cảnh đàm phán thương mại giữa EU và Washington đang có dấu hiệu căng thẳng.

EU đã chuẩn bị một gói trả đũa trị giá 93 tỷ euro, tương đương khoảng 109 tỷ USD, đối với hàng hóa của Mỹ. Gói biện pháp này sẽ được chia thành hai phần. Phần đầu tiên bao gồm việc áp thuế cao hơn đối với hàng hóa Mỹ trị giá 21 tỷ euro. Đây là bước đáp trả trực tiếp đối với quyết định áp thuế thép và nhôm của ông Trump đối với các quốc gia thành viên EU. Phần thứ hai, có giá trị 72 tỷ euro, sẽ mở rộng danh sách các sản phẩm của Mỹ bị áp thuế. Một số sản phẩm nổi bật sẽ bị ảnh hưởng bao gồm máy bay Boeing và rượu bourbon Kentucky.

EU khẳng định mục tiêu chính của họ vẫn là tìm kiếm một giải pháp thông qua đàm phán với Mỹ. Họ tin rằng một thỏa thuận có thể đạt được nếu雙方 thể hiện sự thiện chí. Tuy nhiên, bằng việc công bố gói biện pháp trả đũa, EU cũng thể hiện sự cứng rắn nhằm gây sức ép lên chính quyền ông Trump để nhượng bộ trong các vấn đề thương mại đang tranh chấp.

Các quốc gia thành viên EU đã thống nhất và ủng hộ mạnh mẽ gói biện pháp này. Đến nay, EU vẫn chưa áp dụng bất kỳ biện pháp đối phó nào đối với Mỹ, dù rằng các mức thuế của ông Trump đã ảnh hưởng đến 70% hàng xuất khẩu của khối này.

Hiện tại, EU và Mỹ đang tiến gần đến một thỏa thuận. Các nguồn tin cho biết thỏa thuận có thể bao gồm mức thuế 15% và một số nhượng bộ trong những lĩnh vực quan trọng. Tuy nhiên, nếu không đạt được thỏa thuận, gói biện pháp đối phó của EU sẽ có hiệu lực vào ngày 7/8 đối với phần đầu tiên. Phần thứ hai sẽ được triển khai theo hai giai đoạn, vào ngày 7/9 và ngày 7/2.

Đại diện của EU nhấn mạnh rằng các mức thuế trả đũa này chỉ nhằm hỗ trợ các cuộc đàm phán và không phải là một biện pháp để leo thang căng thẳng thương mại. Về phần đề nghị của EU để đạt được thỏa thuận, một số nhà ngoại giao cho biết khối này có thể xem xét giảm một số mức thuế. Tuy nhiên, họ không có kế hoạch đưa ra các cam kết đầu tư cụ thể vào Mỹ như một số quốc gia khác đã làm.

Trong bối cảnh hiện nay, các dự đoán cho thấy mức thuế 15% mà Mỹ áp lên châu Âu có thể bao gồm các lĩnh vực như ô tô và dược phẩm. Tuy nhiên, một số sản phẩm quan trọng như máy bay, gỗ, dược phẩm và sản phẩm công nghiệp có thể sẽ được miễn trừ thuế. Những chi tiết cụ thể của thỏa thuận vẫn đang được các bên thảo luận.