Khi Việt Nam tiến tới bỏ hạn mức tín dụng, cơ chế giám sát và quản lý rủi ro dựa trên dữ liệu theo Thông tư 35/2015/TT-NHNN sẽ trở thành yếu tố then chốt trong việc giám sát hoạt động tín dụng của hệ thống ngân hàng. Những tiến bộ từ chuyển đổi số, chuẩn hóa dữ liệu và dữ liệu lớn (big data) sẽ tạo thuận lợi cho việc chuyển từ giám sát tuân thủ sang chủ động dự báo và rà soát rủi ro tín dụng liên tục.

Ngày 3-7-2025, tại Hội nghị Chính phủ với địa phương, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu Ngân hàng Nhà nước (NHNN) sớm bỏ hạn mức tăng trưởng tín dụng – một công cụ hành chính đã được duy trì từ năm 2011 đến nay. Việc bỏ room tín dụng được xem là cải cách điều hành lớn nhất của ngành ngân hàng trong hơn một thập kỷ, nhưng cũng đòi hỏi NHNN phải nâng cao năng lực giám sát để đảm bảo dòng vốn tín dụng được dẫn đến đúng nơi cần thiết.

Từ cuối năm 2015, NHNN đã thiết lập Thông tư 35/2015/TT-NHNN, yêu cầu các ngân hàng phải đáp ứng một hệ thống báo cáo thống kê chi tiết về hoạt động cấp tín dụng, năng lực vốn, giám sát rủi ro nợ xấu và hoạt động ngoại bảng. Định kỳ hàng tuần hoặc hàng tháng, các ngân hàng phải cập nhật tình hình hoạt động với NHNN theo các form mẫu được quy định.

Khung báo cáo của Thông tư 35 cung cấp các thông tin về phân tách dư nợ theo mã ngành kinh tế và mức độ bảo đảm, giúp NHNN đánh giá chính xác dòng chảy tín dụng của thị trường. Đối với các ngành nhạy cảm như đầu tư – kinh doanh bất động sản, khi dư nợ tăng mạnh, hệ thống sẽ tự đẩy thông điệp cảnh báo tới Vụ Chính sách tiền tệ.

Các mẫu báo cáo khác buộc ngân hàng thương mại báo cáo chi tiết nợ quá hạn, nợ cơ cấu và xóa nợ ròng từng tháng, cung cấp góc nhìn sâu hơn về sức khỏe danh mục cho vay. Khi tỷ lệ nợ xấu nội bảng (NPL) vượt quá 3%, hệ thống quản trị nội bộ sẽ kích hoạt chuỗi hành động yêu cầu ngân hàng nộp phương án khắc phục.

Một khi cơ chế hạn mức tín dụng không còn được áp dụng, NHNN cần chuyển sang một hệ thống cảnh báo tự động hơn, dựa trên nền tảng của Thông tư 35. Để hệ thống này hoạt động hiệu quả, cần đẩy mạnh kết nối dữ liệu và số hóa toàn bộ các báo cáo theo chuẩn Thông tư 35, đồng thời thiết lập những ngưỡng cảnh báo cụ thể cho từng chỉ tiêu quan trọng.

Hình 1 thể hiện minh họa Dashboard giám sát hoạt động cấp tín dụng của từng ngân hàng, dựa trên dữ liệu theo thời gian thực được kết nối tự động từ các ngân hàng thương mại về kho dữ liệu của NHNN. Môi trường dữ liệu chuẩn hóa và đồng bộ giúp việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để quản lý rủi ro của hệ thống trở nên khả thi hơn.

Các giải pháp hạ tầng công nghệ ngày càng khả thi khi Thông tư 64/2024/TT-NHNN được ban hành, hướng dẫn các ngân hàng về việc triển khai Open API để chia sẻ dữ liệu định danh giao dịch và trạng thái khoản thanh toán với bên thứ ba. Điều này mở ra kỳ vọng lớn về việc số hóa và ứng dụng Open API vào kho dữ liệu Thông tư 35 của toàn hệ thống ngân hàng … .

Trong 6 tháng đầu năm, Phòng Giao dịch Ngân hàng Chính sách xã hội huyện Quảng Hòa đã ghi nhận những kết quả tích cực trong hoạt động huy động vốn và cho vay. Tổng nguồn vốn huy động của phòng đạt 598 tỷ 401 triệu đồng, tăng 9 tỷ 191 triệu đồng so với cùng kỳ. Điều này cho thấy sự gia tăng đáng kể trong hoạt động huy động vốn của phòng, đóng góp vào việc đáp ứng nhu cầu vay vốn của khách hàng.

Hoạt động cho vay cũng đạt được kết quả khả quan với doanh số cho vay đạt 59 tỷ 954 triệu đồng, phục vụ 775 lượt khách hàng vay vốn. Tổng dư nợ cho vay các chương trình tín dụng của phòng hiện đạt 597 tỷ 140 triệu đồng, với 6.835 hộ còn dư nợ. Trong đó, dư nợ cho vay hộ nghèo là 89 tỷ 557 triệu đồng, hộ cận nghèo là 90 tỷ 560 triệu đồng. Chương trình cho vay học sinh, sinh viên có dư nợ đạt 773 triệu đồng. Ngoài ra, chương trình cho vay hỗ trợ việc làm, duy trì và mở rộng việc làm đạt dư nợ 183 tỷ 647 triệu đồng. Chương trình cho vay nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn có dư nợ 30 tỷ 794 triệu đồng. Đối với chương trình cho vay hộ gia đình sản xuất kinh doanh vùng khó khăn, dư nợ đạt 45 tỷ 345 triệu đồng.

Trong 6 tháng cuối năm, Phòng Giao dịch Ngân hàng Chính sách xã hội huyện Quảng Hòa sẽ tiếp tục củng cố và nâng cao chất lượng tín dụng. Đơn vị sẽ tăng cường phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương và các tổ chức chính trị – xã hội nhận ủy thác để triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm cải thiện chất lượng tín dụng, đặc biệt tại các xã có chất lượng tín dụng thấp. Việc này sẽ giúp phòng thực hiện tốt hơn mục tiêu cung cấp dịch vụ tài chính cho người dân, đặc biệt là những người yếu thế, và đóng góp vào sự phát triển kinh tế – xã hội của địa phương.

Để đạt được mục tiêu đề ra, phòng sẽ tập trung vào việc nâng cao chất lượng tín dụng, giảm thiểu rủi ro tín dụng và tăng cường quản lý nợ xấu. Đồng thời, phòng cũng sẽ đẩy mạnh hoạt động tuyên truyền, phổ biến chính sách tín dụng đến người dân, doanh nghiệp, giúp họ tiếp cận được các nguồn vốn vay với lãi suất ưu đãi, phục vụ sản xuất kinh doanh và sinh hoạt hàng ngày.