Tổng thống Nga Vladimir Putin vừa lên tiếng bảo vệ nỗ lực nội địa hóa ngành công nghiệp sản xuất ô tô của Nga, một quá trình kéo dài hàng thập kỷ. Trong một cuộc phỏng vấn với nhà báo Pavel Zarubin đăng ngày 20-7, ông Putin cho rằng việc phát triển ngành công nghiệp ô tô nội địa là điều thiết yếu để bảo vệ quyền tự chủ về kinh tế và chính trị của đất nước.

Ông nhắc lại vào thập niên 1990, một số thành viên trong chính phủ đã muốn từ bỏ việc phát triển ngành công nghiệp ô tô và chuyển sang phụ thuộc vào xe nhập khẩu, nhưng ông đã phản đối quan điểm này. Ông Putin nhấn mạnh: ‘Chúng ta phải nói đến vấn đề độc lập công nghệ. Nếu chúng ta mua tất cả mọi thứ chỉ bằng nguồn thu từ dầu khí trong khi phương Tây giờ đây cố gắng cắt đứt chúng ta khỏi dầu khí thì nước Nga sẽ đơn giản là đánh mất khả năng cạnh tranh, cùng với đó là chủ quyền quốc gia.’

Quá trình phát triển ngành công nghiệp ô tô của Nga bắt đầu từ việc hợp tác với các đối tác phương Tây, khi họ được cấp phép xây dựng các nhà máy lắp ráp tại Nga. Từ đầu thập niên 2010, chính quyền Nga đã dần siết chặt yêu cầu nội địa hóa, buộc các hãng sản xuất phải chế tạo nhiều phụ tùng hơn ngay tại Nga. Ông Putin tự hào: ‘Đó là công việc nghiêm túc. Về cơ bản chúng ta đã tự tạo ra những chiếc ô tô của riêng mình.’

Nỗ lực này đã phát huy hiệu quả sau khi xung đột Nga – Ukraine nổ ra năm 2022, dẫn đến làn sóng các công ty phương Tây rút khỏi Nga khi phương Tây áp lệnh trừng phạt lên Matxcơva. Theo hãng phân tích Autostat, trong năm 2024, Nga đã bán hơn 1,5 triệu xe khách mới, tăng 48% so với năm trước, trong đó ô tô Lada chiếm khoảng 28% thị phần với 436.155 xe, tiếp tục giữ vị trí dẫn đầu thị trường. Tuy nhiên, các vị trí còn lại trong top 10 đều thuộc về các thương hiệu Trung Quốc.

Tổng thống Putin từ lâu đã đích thân quảng bá cho ngành công nghiệp ô tô nội địa và thường xuyên xuất hiện khi lái xe Lada hoặc Kamaz. Ông cũng sử dụng xe limousine của thương hiệu xe sang Aurus – sản xuất tại Nga – làm xe tổng thống. Năm 2024, ông đã tặng xe Aurus cho nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un và Quốc vương Bahrain Hamad bin Isa Al Khalifa.

Tổng thống Mỹ Donald Trump mới đây đã lên tiếng về tình hình xung đột giữa Ukraine và Nga, kêu gọi Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky kiềm chế và không nên tiến hành các cuộc tấn công vào thủ đô Moscow. Đồng thời, ông Trump cũng yêu cầu Tổng thống Nga Vladimir Putin phải đồng ý với một thỏa thuận ngừng bắn trong vòng 50 ngày tới.

Phát ngôn của ông Trump được đưa ra sau khi tờ Financial Times đăng tải một bài viết, trong đó cho rằng ông đã khuyến khích Ukraine tăng cường các cuộc tấn công vào lãnh thổ Nga. Bài viết thậm chí còn trích dẫn ông Trump đặt câu hỏi liệu Ukraine có thể tấn công Moscow nếu được cung cấp vũ khí tầm xa. Tuy nhiên, ông Trump đã phủ nhận thông tin này, tuyên bố rằng ông chỉ đặt câu hỏi và không hề cổ vũ cho việc giết chóc thêm.

Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt đã lên tiếng bảo vệ ông Trump, cáo buộc Financial Times đã bóp méo lời của tổng thống. Trong khi đó, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho rằng bài báo này là tin giả và không có cơ sở.

Không chỉ dừng lại ở đó, ông Trump cũng đã gửi một tối hậu thư đến Moscow, cảnh báo sẽ áp đặt các mức thuế lên tới 100% đối với các đối tác thương mại của Nga nếu không có tiến triển nào trong việc hướng tới hòa bình ở Ukraine. Đây được xem là một động thái cứng rắn của ông Trump nhằm gây áp lực lên Nga.

Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov đã phản hồi về phát ngôn của ông Trump, cho rằng Tổng thống Mỹ đang phải chịu ‘sức ép không phù hợp’ từ Liên minh châu Âu và các lãnh đạo NATO. Ông Lavrov không tiết lộ thêm về việc này, nhưng cho thấy rằng Nga sẽ không dễ dàng nhượng bộ trước áp lực từ Mỹ.

Tình hình xung đột giữa Ukraine và Nga vẫn đang diễn biến phức tạp và căng thẳng. Các nỗ lực ngoại giao của cộng đồng quốc tế đang được đẩy mạnh nhằm tìm kiếm một giải pháp hòa bình cho cuộc xung đột này. Tuy nhiên, với những phát ngôn mới đây của ông Trump, có thể thấy rằng Mỹ đang đóng vai trò quan trọng trong việc định hình lại cục diện của cuộc xung đột.