Ukraine và Mỹ đang tiến gần đến một thỏa thuận quan trọng về việc Kiev sẽ cung cấp máy bay không người lái (UAV) cho quân đội Mỹ. Thông tin này được Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky chia sẻ trong một cuộc phỏng vấn với tờ New York Post vào ngày 18/7. Nếu thỏa thuận này được thực hiện, nó sẽ đánh dấu một bước ngoặt lớn đối với cả hai quốc gia.

thỏa thuận có thể mở ra cánh cửa xuất khẩu công nghệ UAV trong thời chiến của Ukraine, vốn đã bị hạn chế bởi các rào cản pháp lý nghiêm ngặt. Đồng thời, thỏa thuận này cũng có thể tạo ra một tiền lệ hiếm hoi trong hệ sinh thái mua sắm quốc phòng khép kín của Mỹ, nơi Bộ Quốc phòng thường xuyên mua vũ khí từ các quốc gia thành viên NATO.

Đối với Ukraine, thỏa thuận này sẽ giúp tháo gỡ hai chướng ngại lớn: chính sách kiểm soát xuất khẩu cứng rắn của chính Ukraine và sự dè dặt cố hữu từ phía Lầu Năm Góc đối với vũ khí nước ngoài. Tuy nhiên, một trở ngại lớn khi xuất khẩu sang Mỹ là nhiều UAV của Ukraine hiện vẫn sử dụng linh kiện Trung Quốc – một vấn đề cần giải quyết sớm nếu muốn đáp ứng tiêu chuẩn của Bộ Quốc phòng Mỹ.

Các chuyên gia nhận định, thỏa thuận UAV Mỹ – Ukraine còn phải vượt qua nhiều trở ngại lớn, bao gồm vấn đề xuất xứ linh kiện và việc tuân thủ các quy định ngặt nghèo về mua sắm quốc phòng của Mỹ. Những thách thức này sẽ đòi hỏi sự linh hoạt và sáng tạo từ cả hai bên để tìm ra giải pháp phù hợp.

Nếu thành hiện thực, thỏa thuận UAV Ukraine – Mỹ không chỉ mang ý nghĩa thương mại. Nó sẽ là lời tuyên bố rằng thời đại quốc phòng toàn cầu không còn bị giới hạn trong khuôn khổ NATO, hay các tổ hợp công nghiệp quân sự truyền thống. Điều này có thể mở ra một kỷ nguyên mới trong hợp tác quốc phòng giữa các quốc gia, và có thể mang lại lợi ích cho nhiều bên liên quan.

Về dài hạn, thỏa thuận này có thể góp phần làm thay đổi cục diện an ninh toàn cầu. Khi các công nghệ mới như UAV được phát triển và phổ biến rộng rãi, các quốc gia sẽ có nhiều cơ hội để tăng cường khả năng quốc phòng của mình. Đồng thời, điều này cũng đặt ra thách thức về việc kiểm soát và quản lý các công nghệ mới này, để đảm bảo rằng chúng được sử dụng đúng mục đích và không gây ra những rủi ro không đáng có.

Trong một bước đi quan trọng nhằm cải thiện quan hệ với Mỹ và vực dậy nền kinh tế đang gặp khó khăn, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã tiến hành cuộc cải tổ nội các lớn nhất kể từ khi xung đột ở Ukraine bắt đầu. Quốc hội Ukraine đã thông qua việc bổ nhiệm bà Yulia Svyrydenko, 39 tuổi, giữ vị trí Thủ tướng, thay thế ông Denys Shmyhal. Đây là một phần trong nỗ lực cải tổ chính phủ của ông Zelensky nhằm đáp ứng những thách thức hiện tại.

Bà Svyrydenko, một chuyên gia kinh tế, đã giữ chức Phó thủ tướng Ukraine từ năm 2021. Cô đã đóng vai trò quan trọng trong các cuộc đàm phán về thỏa thuận khoáng sản giữa Ukraine và Mỹ. Thỏa thuận này không chỉ tăng cường hợp tác kinh tế mà còn giúp hàn gắn rạn nứt trong quan hệ song phương sau cuộc đấu khẩu gay gắt tại Nhà Trắng giữa ông Zelensky và cựu Tổng thống Donald Trump.

Ông Zelensky cho rằng việc bổ nhiệm bà Svyrydenko làm Thủ tướng gửi một thông điệp quan trọng đến Mỹ về sự hợp tác và ưu tiên hàng đầu của Ukraine. Nhà phân tích chính trị Mykola Davydiuk nhận định rằng ông Zelensky muốn thể hiện rằng hợp tác với Mỹ là rất quan trọng với Ukraine, và thỏa thuận khoáng sản với Washington là ưu tiên hàng đầu.

Ngày 14/7 vừa qua, ông Zelensky cũng thông báo về kế hoạch cải tổ chính phủ, ngay sau khi ông Trump yêu cầu Nga giải quyết cuộc xung đột Ukraine trong 50 ngày hoặc đối mặt thêm biện pháp trừng phạt. Đây là động thái quyết liệt nhất về hỗ trợ quân sự cho Ukraine mà Tổng thống Mỹ đưa ra kể từ khi nhậm chức.

Bà Svyrydenko cam kết sẽ hành động nhanh chóng và dứt khoát. Trong 6 tháng đầu tiên, bà đặt mục tiêu thiết lập nguồn cung vũ khí đáng tin cậy, tăng cường sức mạnh công nghệ cho quân đội, và mở rộng sản xuất vũ khí trong nước. Về kinh tế, bà hướng đến hỗ trợ các doanh nghiệp Ukraine và thực hiện kiểm toán toàn diện với chi tiêu công.

Không chỉ thay đổi vị trí Thủ tướng, ông Zelensky dường như cũng muốn tạo thiện cảm với chính quyền ông Trump bằng cách thay đại sứ Ukraine tại Mỹ Oksana Markarova. Các nghị sĩ đảng Cộng hòa đã chỉ trích bà Markarova vì thể hiện quan điểm đảng phái khi làm việc tại Mỹ.

Ông Zelensky tin rằng kinh nghiệm điều hành chính phủ của ông Shmyhal sẽ hữu ích cho vị trí Bộ trưởng Quốc phòng. Lãnh đạo Ukraine mô tả quốc phòng là lĩnh vực đang tập trung tối đa nguồn lực, nhiệm vụ và trách nhiệm lớn nhất của đất nước.

Cuộc cải tổ chính phủ này có thể mang đến một luồng gió mới cho Ukraine sau hơn ba năm chiến sự. Tuy nhiên, phe chỉ trích cho rằng động thái này không mang nhiều ý nghĩa, vì đây chỉ là sự đổi chỗ giữa các đồng minh của Tổng thống Zelensky.