Trong 10 năm qua, thành phố Hà Nội đã không ngừng nỗ lực đề ra và thực hiện nhiều chính sách chiến lược quan trọng nhằm mục tiêu hạn chế, tiến tới cấm xe máy chạy xăng ở nội đô vào năm 2030. Mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 20, trong đó yêu cầu UBND TP Hà Nội triển khai các giải pháp để chuyển đổi phương tiện, với lộ trình cụ thể. Theo đó, đến ngày 1/7/2026, Hà Nội sẽ không còn xe mô tô, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong Vành đai 1.

Mục tiêu dài hạn mà thành phố hướng tới là từ ngày 1/1/2028, sẽ không còn xe mô tô, xe gắn máy chạy xăng dầu và hạn chế xe ô tô cá nhân chạy xăng dầu lưu thông trong đường Vành đai 1 và Vành đai 2. Đến năm 2030, Hà Nội tiếp tục mở rộng thực hiện trong đường Vành đai 3. Đây là những bước đi quan trọng trong việc hạn chế xe máy, nhằm giảm thiểu ô nhiễm môi trường và tắc nghẽn giao thông ở nội đô.

Trước đó, Hà Nội đã có những bước đi quan trọng trong việc hạn chế xe máy, bao gồm việc xây dựng đề án phân vùng hạn chế xe máy và tiến tới dừng hoạt động xe máy ở các quận vào năm 2030. Thành phố cũng đã thông qua nghị quyết thực hiện vùng phát thải thấp (LEZ) và có kế hoạch chuyển đổi sang xe máy điện. Việc chuyển đổi này không chỉ giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường mà còn góp phần xây dựng một môi trường giao thông an toàn và văn minh hơn.

Để thực hiện mục tiêu này, thành phố Hà Nội sẽ triển khai các chính sách hỗ trợ người dân chuyển đổi sang phương tiện giao thông xanh. Trong đó, Hà Nội sẽ đầu tư hệ thống trạm sạc, nâng cao tiêu chuẩn an toàn tại các khu vực sạc tập trung. Đồng thời, thành phố cũng sẽ nghiên cứu cơ chế chính sách để hỗ trợ chuyển đổi phù hợp nhất cho người dân, đặc biệt là nhóm sử dụng phương tiện chạy bằng xăng, dầu trong khu vực vành đai trung tâm của Thủ đô. Những chính sách này không chỉ giúp người dân chuyển đổi phương tiện một cách thuận lợi mà còn đảm bảo quyền lợi của họ trong quá trình chuyển đổi.

Việc Hà Nội quyết tâm triển khai các giải pháp để chuyển đổi phương tiện, từ đó hạn chế và tiến tới cấm xe máy chạy xăng ở nội đô là một hướng đi đúng đắn. Điều này không chỉ góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường, giảm tải áp lực giao thông mà còn góp phần xây dựng một hình ảnh thành phố văn minh, hiện đại. Hà Nội hy vọng rằng, với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và sự đồng thuận của người dân, mục tiêu này sẽ sớm được thực hiện, mang lại một môi trường sống tốt hơn cho người dân.

TP.HCM đang lên kế hoạch chuyển đổi 400.000 xe máy công nghệ từ chạy xăng sang chạy điện, với mục tiêu giảm thiểu ô nhiễm không khí và khí nhà kính tại thành phố. Dự kiến vào tháng 1/2026, việc ngừng ký hợp đồng đối với xe ôm công nghệ và giao hàng chạy xăng sẽ bắt đầu. Đến tháng 12/2029, thành phố đặt ra mục tiêu điện hóa 100% xe máy kinh doanh vận tải. Viện Nghiên cứu Phát triển TP.HCM (HIDS) mới đây đã hoàn thành dự thảo đề án chuyển đổi và dự kiến trình lên UBND TP.HCM vào giữa tuần này.

Đề án nhắm đến chuyển đổi toàn bộ xe máy từ xăng sang điện cho tất cả tài xế công nghệ và nhân viên giao hàng. Mục tiêu là giảm 100% lượng khí thải gây ô nhiễm và khí nhà kính từ nhóm phương tiện này vào năm 2029. Hiện tại, có khoảng 400.000 tài xế xe máy chạy xăng đang phục vụ chở khách/giao hàng qua nền tảng công nghệ tại TP.HCM. Nhóm nghiên cứu cho rằng xe máy kinh doanh vận tải có tần suất di chuyển cao và là tác nhân gây ô nhiễm không khí do phát thải khí nhà kính và bụi mịn cao. Hơn nữa, việc xác định và kết nối với các nền tảng số cũng là lý do ưu tiên chuyển đổi năng lượng xanh với nhóm phương tiện này.

Theo tính toán của nhóm nghiên cứu, việc chuyển đổi từ xe xăng sang xe điện sẽ giúp tài xế tiết kiệm đáng kể chi phí nhiên liệu và bảo trì. Điện rẻ hơn xăng khoảng 80% trên mỗi km vận hành và xe máy điện cũng có ít chi tiết bảo dưỡng hơn so với xe xăng. Trung bình, mỗi tài xế có thể tiết kiệm từ 1 đến 1,3 triệu đồng mỗi tháng khi chuyển từ xe xăng sang xe điện. Lộ trình chuyển đổi sẽ được chia thành 4 giai đoạn, bắt đầu từ việc phấn đấu đạt 120.000 (30%) xe xăng chuyển sang xe điện vào tháng 12/2025 và tăng dần lên 50%, 80% và cuối cùng là 100% vào tháng 12/2029.

Trước mắt, nhóm nghiên cứu đề xuất ngừng ký hợp đồng mới đối với xe máy xăng tham gia dịch vụ từ tháng 1/2026 và cấm hoàn toàn xe xăng chạy dịch vụ vận tải và giao hàng trên địa bàn từ tháng 12/2029. Tuy nhiên, việc chuyển đổi cũng đối mặt với nhiều thách thức như chi phí mua xe điện cao hơn khả năng tài chính của tài xế, hạ tầng trạm sạc còn sơ khai và bài toán xử lý xe máy xăng đã qua sử dụng.

Để thực thi chính sách thành công, nhóm nghiên cứu đề xuất các giải pháp toàn diện bao gồm hoàn thiện khung pháp lý, xây dựng lộ trình bắt buộc, phát triển hạ tầng trạm sạc, cung cấp hỗ trợ tài chính cho tài xế và xây dựng cơ chế tín chỉ carbon. Đồng thời, việc hỗ trợ từ chính quyền địa phương và các tổ chức cũng đóng vai trò quan trọng trong việc khuyến khích tài xế chuyển đổi sang xe điện và đảm bảo quá trình chuyển đổi diễn ra suôn sẻ. Thông tin chi tiết về đề án có thể được tìm hiểu tại trang web của Viện Nghiên cứu Phát triển TP.HCM.

Chính quyền Hà Nội mới đây đã công bố kế hoạch cấm xe máy chạy xăng trong Vành đai 1 từ ngày 1/7/2026. Quyết định này đã gây ra nhiều lo lắng cho người dân, đặc biệt là những người phụ thuộc vào xe máy để mưu sinh hàng ngày.

Nhiều gia đình sống trong khu vực Vành đai 1 như chị Trần Minh Hồng, với 6 thành viên sử dụng xe máy chạy xăng hàng ngày, đang phải đối mặt với khó khăn khi phải chuyển đổi sang xe điện. Chi phí để chuyển đổi sang xe điện không dưới 100 triệu đồng và việc sạc xe tại nhà cũng khiến họ lo lắng về nguy cơ cháy nổ. Chị Hồng chưa hình dung ra cảnh 6 chiếc xe cùng lúc sạc qua đêm trong sân nhà. Nếu chuyển hết sang xe điện, gia đình chị Hồng sẽ phải thiết kế lại khu vực sân, bố trí hệ thống ổ cắm. Việc từng xảy ra những vụ hỏa hoạn liên quan đến xe điện khiến chị không khỏi lo lắng về nguy cơ cháy nổ tại nhà.

Theo quy hoạch giao thông vận tải Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, tuyến đường Vành đai 1 sau khi hoàn thành sẽ khép kín khu vực nội đô, vùng lõi của Thủ đô. Các tuyến đường, phố này gồm Trần Khát Chân – Đại Cồ Việt – Xã Đàn – Ô Chợ Dừa – Đê La Thành – Hoàng Cầu – Cầu Giấy – đường Bưởi – Lạc Long Quân – Âu Cơ – Nghi Tàm – Yên Phụ – Trần Nhật Duật – Trần Quang Khải – Trần Khánh Dư – Nguyễn Khoái.

Nhiều người dân như chị Lê Thị Hoa, lo lắng về việc di chuyển khi cấm xe máy chạy xăng trong Vành đai 1. Phương án chị nghĩ tới là đi xe máy vào gần khu vực trung tâm rồi sử dụng phương tiện công cộng. Tuy nhiên, điều này cũng không tránh khỏi bất tiện. Anh Nguyễn Tuấn Hưng, vừa mua một chiếc xe máy SH có giá gần 100 triệu đồng cách đây hơn 1 tháng, không khỏi bất ngờ và nuối tiếc nếu phải bán chiếc xe mình dành dụm cả năm mới dám mua. Anh Hưng lo lắng về việc chuyển đổi sang xe điện, đặc biệt là vấn đề an toàn khi sạc xe.

Tuy nhiên, nhiều ý kiến đồng tình cho rằng, để phát triển bền vững, bảo vệ môi trường và sức khỏe cộng đồng, việc thay thế xe xăng bằng xe điện là hướng đi cần thiết. Anh Nguyễn Văn Huy, đã bán chiếc xe tay ga mua năm 2016 và mua chiếc xe điện, thấy nhẹ nhàng và tiết kiệm. Chị Nguyễn Hường, sử dụng xe máy điện từ năm 2018, nhận ra nhiều ưu điểm của phương tiện này như di chuyển nhẹ nhàng, không phải xếp hàng chờ đổ xăng, tiết kiệm chi phí vì tiền sạc điện không đáng kể.

Tuy nhiên, bên cạnh những ý kiến đồng tình, nhiều người bày tỏ sự lo lắng cho rằng điều chỉnh này sẽ ảnh hưởng đến cuộc sống và công việc của rất nhiều người. Theo anh Vũ Ngọc Hải, tàu điện mới chỉ có ở một số trục chính, xe buýt không phủ khắp, trạm sạc cho xe điện gần như không có… nên việc cấm xe máy chạy xăng vào Vành đai 1 trong 1 năm tới sẽ gây đảo lộn cuộc sống của nhiều người.

PGS.TS Bùi Thị An, đánh giá chủ trương này là hợp lý, liên quan đến nhiều mục tiêu phát triển bền vững của Việt Nam nói chung và của Hà Nội nói riêng. Tuy nhiên, cần có phương án tính toán đến việc hỗ trợ người dân khi chuyển từ xe xăng sang xe điện, đảm bảo hệ thống điện, an toàn cháy nổ… TS Tô Văn Trường, cho rằng Hà Nội, Chính phủ cần có các chính sách hỗ trợ chuyển đổi phương tiện, trợ giá xe điện cho người thu nhập thấp, chính sách đổi xe cũ lấy xe mới, ưu đãi về thuế – phí cho nhà sản xuất, xây dựng mạng lưới trạm sạc phân tán hợp lý, bảo đảm dịch vụ bảo trì tốt.

Trong bối cảnh hiện nay, việc chuyển đổi sang xe điện là một xu hướng tất yếu để bảo vệ môi trường và sức khỏe cộng đồng. Tuy nhiên, để thực hiện được điều này, cần có sự hỗ trợ và chuẩn bị kỹ lưỡng từ phía chính quyền và người dân. Việc xây dựng hạ tầng trạm sạc, hỗ trợ tài chính và đảm bảo an toàn cháy nổ là những yếu tố quan trọng cần được quan tâm.

Cấm xe máy chạy xăng trong Vành đai 1 là một bước đi cần thiết để xây dựng một môi trường sống xanh và sạch. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu này, cần có sự phối hợp và nỗ lực từ tất cả các bên, bao gồm cả chính quyền, doanh nghiệp và người dân.

Hiện tại, các cơ quan chức năng đang tích cực triển khai các kế hoạch và chính sách để hỗ trợ người dân chuyển đổi sang xe điện. Tuy nhiên, người dân cũng cần phải chủ động và tích cực hợp tác để thực hiện được mục tiêu chung của cả thành phố.

Thông tin thêm về chính sách giao thông của Hà Nội tại đây và chính sách phát triển bền vững của Chính phủ Việt Nam tại đây.