Ứng dụng công nghệ, đặc biệt là Dữ liệu lớn (Big Data) và Trí tuệ nhân tạo (AI), đang là một xu hướng toàn cầu trong ngành y tế, mở ra nhiều tiềm năng lớn. Tuy nhiên, tại Việt Nam, việc áp dụng những công nghệ này vẫn còn đối mặt với nhiều thách thức. Mới đây, trong một cuộc trao đổi với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, GS.TS.BS Lê Hữu Song, Giám đốc Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, đã chia sẻ về những rào cản và định hướng cho quá trình chuyển đổi số trong lĩnh vực y tế.
GS.TS.BS Lê Hữu Song nhấn mạnh rằng, để ứng dụng hiệu quả AI và Dữ liệu lớn trong y tế tại Việt Nam, chúng ta đang phải đối mặt với ba thách thức chính. Thứ nhất, về cơ sở hạ tầng công nghệ, nền tảng băng thông và hệ thống máy chủ chưa thực sự được chuẩn hóa để đáp ứng nhu cầu. Thứ hai, về chính dữ liệu, mặc dù y tế được xem là một kho dữ liệu khổng lồ, nhưng liệu dữ liệu đó có phải là ‘dữ liệu sạch’, ‘dữ liệu sống’ và có giá trị hay không? Thứ ba, và cũng là yếu tố quyết định, chính là con người. Con người thường có xu hướng làm những việc dễ và quen thuộc, và việc thay đổi một thói quen đã hình thành là một cuộc cách mạng đối với mỗi cá nhân.
Hiện tại, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 đang thực hiện việc ứng dụng bệnh án điện tử và phân tích dữ liệu. Tuy nhiên, GS.TS.BS Lê Hữu Song cũng thừa nhận rằng, bệnh viện đang ở giai đoạn ‘bệnh án máy tính hóa’ chứ chưa phải ‘bệnh án điện tử’ đúng nghĩa. Bệnh viện đang nỗ lực để có thể vận hành bệnh án điện tử hoàn thiện theo đúng quy định của Chính phủ và Bộ Y tế. Quá trình chuyển đổi số y tế đòi hỏi sự đầu tư và cải tiến không ngừng cả về hạ tầng, công nghệ và nguồn nhân lực.
Trong bối cảnh đó, vai trò của hợp tác trong nước và quốc tế trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. GS.TS.BS Lê Hữu Song cho rằng, hợp tác là điều kiện bắt buộc cho sự phát triển. Việt Nam là một nước đang phát triển, chúng ta không thể tự mình làm tất cả. Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 rất tích cực trong hợp tác quốc tế, và cũng muốn nhấn mạnh đến nguồn lực vô giá là các chuyên gia người Việt ở nước ngoài. Họ đang giữ những vị trí quan trọng tại các tổ chức, viện nghiên cứu, tập đoàn lớn trên khắp thế giới.
Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 xác định nhiệm vụ của mình không chỉ là tiếp nhận công nghệ cho riêng mình. Chúng tôi muốn trở thành trung tâm tiếp nhận, làm chủ và chuyển giao công nghệ cho toàn bộ hệ thống y tế trong nước, từ quân y đến dân y, một cách vô điều kiện. Đó là cách để chúng ta cùng nhau phát triển, cùng nhau đi lên trong cuộc cách mạng công nghệ này, từ đó nâng cao chất lượng dịch vụ y tế cho người dân.
Việc Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 nỗ lực trong việc chuyển đổi số và hợp tác quốc tế cho thấy sự quyết tâm của họ trong việc tận dụng công nghệ để cải thiện dịch vụ y tế. Với sự hợp tác và hỗ trợ từ các chuyên gia trong và ngoài nước, hy vọng rằng, ngành y tế Việt Nam sẽ sớm bắt kịp với xu thế toàn cầu trong việc ứng dụng AI và Dữ liệu lớn, từ đó mang lại lợi ích thiết thực cho sức khỏe của người dân.
Trước những thách thức và cơ hội trong quá trình chuyển đổi số y tế, vai trò của chính sách và hỗ trợ từ Chính phủ cũng rất quan trọng. Cần có những chính sách hỗ trợ và khuyến khích để thúc đẩy sự phát triển của công nghệ y tế trong nước, cũng như tạo điều kiện thuận lợi cho việc nhập khẩu và chuyển giao công nghệ.
Chỉ khi các bên liên quan, từ cơ quan quản lý nhà nước, cơ sở y tế đến các doanh nghiệp công nghệ, cùng nhau phối hợp và nỗ lực, chúng ta mới có thể mong đợi một tương lai mà công nghệ thực sự giúp thay đổi bộ mặt ngành y tế Việt Nam, nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe cho người dân.
